Στο κυβερνητικό στόχαστρο οι δημόσιες δομές ψυχικής υγείας
Η κυβέρνηση βάζει στο στόχαστρο για ακόμη μια φορά την ψυχική υγεία και την απεξάρτηση. Σύμφωνα με την κυβέρνηση Μητσοτάκη με το νέο νομοσχέδιο ολοκληρώνεται η ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Αναγνωρίζουμε αρκετή δόση ειλικρίνειας στον τίτλο που δόθηκε στο εν λόγω νομοσχέδιο, καθώς αυτό που βλέπουμε να υλοποιείται είναι η παραχώρηση όλου του δημόσιου τομέα της ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης στους ιδιώτες. Αυτό δηλαδή που συντελείται εδώ και 3 δεκαετίες με τη λεγόμενη «ψυχιατρική μεταρρύθμιση» με την ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, θέλει σήμερα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας να ξεμπερδεύει μια και καλή.
Συγκεκριμένα όσο αφορά την ψυχική υγεία δημιουργείται ένα Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, μέσα στον οποίο θα εντάσσονται όλες οι δομές, ιδιωτικές και δημόσιες. Κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, ψυχιατρικοί τομείς γενικών νοσοκομείων, ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με ιδιώτες ψυχιάτρους και παιδοψυχιάτρους. Οι Εποπτευόμενοι φορείς θα είναι οι ιδιωτικές κλινικές και τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, ενώ από τον υποδιοικητή του δικτύου θα μπορούν να δίνονται άδειες για την ίδρυση νέων μονάδων ψυχικής υγείας ιδιωτικού δικαίου. Προβλέπεται ακόμη η κατάργηση ή η συγχώνευση τμημάτων και δομών, οδηγώντας εργαζομένους σε απόλυση, καθώς και υπερσυσσώρευση ασθενών στα τμήματα που απομένουν. Εδώ προβλέπεται από το νομοσχέδιο και η έννοια της «πλοήγησης», που σημαίνει τη μετακίνηση ασθενών όπου υπάρχει χώρος μέσα στις δομές του δικτύου, παραβιάζοντας τη σημαντική για τους θεραπευόμενους «θεραπευτική συνέχεια». Προβλέπεται ακόμη η κατάργηση του ΨΝΑ και του Ψυχιατρικό νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Αυτό σημαίνει πρακτικά τη μεταφορά ασθενών στις ιδιωτικές δομές και ΜΚΟ, οι οποίες όπως φαίνεται θα εξακολουθούν να ξεφυτρώνουν.
Αναφορικά με την απεξάρτηση ουσιαστικά δεν θα υφίσταται με το νέο νομοσχέδιο πλέον δημόσια δωρεάν απεξάρτηση. Δημιουργείται ένας Ενιαίος Οργανισμός για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ), που θα περιλαμβάνει το 18ΑΝΩ , τον ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ, προγράμματα απεξάρτησης των νοσοκομείων Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας και Ιωαννίνων, ΜΚΟ, ιδιωτικές κλινικές και παράνομα ιδιωτικά προγράμματα απεξάρτησης με την πρόθεση να τα νομιμοποιήσει! Ουσιαστικά μπαίνουν σε μια ομπρέλα και εδώ δημόσιες και ιδιωτικές δομές κάτω από το υπουργείο, παρακάμπτοντας δημοκρατικά εκλεγμένα όργανα και διοικήσεις. Από την άλλη ενοποιούνται προγράμματα τα οποία έχουν διαφορετική ιστορία και φιλοσοφία μεταξύ τους.
Και εδώ καταργείται η θεραπευτική συνέχεια, καθώς και το δικαίωμα του εξαρτημένου ατόμου στην επιλογή του προγράμματος που του ταιριάζει. Και εδώ προβλέπεται η κατάργηση και συγχώνευση τμημάτων και δομών.
Στόχος της κυβέρνησης το να επιβληθεί ως αποκλειστική, η θεραπεία μέσω των υποκατάστατων σε αντιπαράθεση με τα στεγνά προγράμματα, που στοχεύουν στην θεραπεία μέσω της ψυχοθεραπείας και της τέχνης. Αυτό υλοποιείται σύμφωνα με την Κατερίνα Μάτσα, πρόεδρο του σωματείου υποστήριξης έργου 18ΑΝΩ, εξαιτίας των μεγάλων συμφερόντων των πολυεθνικών φαρμάκου και ταυτόχρονα υπηρετείται και η πολιτική συρρίκνωσης των δαπανών για την υγεία.
Η πολιτική της κυβέρνησης είναι γνωστή και ακολουθεί αυτή όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, που θέλουν να ξεφορτωθούν τα «βάρη» – δαπάνες του λεγόμενου κοινωνικού κράτους από τη μία και να δώσουν ακόμη περισσότερα έδαφος για κέρδη στους ιδιώτες. Αυτή η πολιτική έχει όνομα και αυτό δεν είναι άλλο από τις ιδιωτικοποιήσεις. Αφού πρώτα διαλύουν τις δημόσιες δομές και υπηρεσίες, τις υποστελεχώνουν, τις υποχρηματοδοτούν, έρχονται στην συνέχεια να τις εξυγιάνουν, και να τις νοικοκυρέψουν μέσω των ιδιωτικοποιήσεων. Τα αποτελέσματα όμως τα έχουμε δει και στην υγεία μέσα στην πανδημία ιδιαίτερα, αλλά και στις συγκοινωνίες με το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών. Αντίστοιχο μέλλον προεξοφλείται και για την ψυχική υγεία, αφού ουσιαστικά δεν ενδιαφέρεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη ούτε για τους ευάλωτους, ούτε για τα άτομα που ζουν στο περιθώριο. Όσοι έχουν να πληρώνουν νοσήλια και φάρμακα μπορούν να ελπίζουν σε υπηρεσίες αμφίβολης ποιότητας, όσο για τους άλλους δεν υπάρχει χώρος. Η πρόληψη, η πρωτοβάθμια περίθαλψη, η θεραπεία και η επανένταξη παύουν να ισχύουν και τα φάρμακα, η καθήλωση και οι κατασταλτικές μέθοδοι γίνονται η κύρια θεραπεία για εξαρτημένους και ψυχικά πάσχοντες.
