Πριν από λίγες μέρες η κυβέρνηση ψήφισε στη Βουλή το νομοσχέδιο εκσυγχρονισμού και εξυγίανσης του ΟΑΕΔ (πλέον Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης) με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Δουλειές ξανά»: ο πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να αναλύσει τις παθογένειες που αντιμετωπίζει ο συγκεκριμένος, πλέον, νόμος, καθώς και τις επιδιώξεις της κυβέρνησης, αφού αποκάλυψε τις κραυγαλέες περιπτώσεις ανέργων με υψηλά εισοδήματα, ανέργων που αρνούνται να εργαστούν, ανέργων που απολαμβάνουν δικαιώματα εις βάρος άλλων, ανέργων που στερούνται βασικών δεξιοτήτων και προσόντων. Είχε, όμως, και την ευκαιρία να ξετυλίξει και το νέο αφήγημα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του: «οι άνεργοι έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις, όχι προς την πολιτεία, αλλά πρωτίστως στον εαυτό τους».
Και συνέχισε: «Στα τέλη του 2021 περισσότεροι από τους μισούς εγγεγραμμένους στον ΟΑΕΔ δεν είχαν βρει δουλειά για πάνω από ένα έτος. Μιλάμε για σχεδόν 600.000 συμπολίτες μας με το ένα τρίτο να είναι δηλωμένοι άνεργοι για παραπάνω από 5 χρόνια, ενώ 50.000 είναι κατά δήλωσή τους σε αυτήν την κατάσταση για πλέον της μίας δεκαετίας. Και όμως την ίδια στιγμή που έχουμε ένα δομικό πρόβλημα μακροχρόνιας ανεργίας αυτή η ανεργία συνυπάρχει με κενές θέσεις εργασίας. Δεν αναφέρομαι μόνο σε εξειδικευμένες δουλειές όπως αυτές που δημιουργούνται στους κλάδους της τεχνολογίας αλλά αρκετές δουλειές που θα μπορούσαν να καλυφθούν εάν οι υποψήφιοι διέθεταν βασικές δεξιότητες».
Ποιος ευθύνεται, λοιπόν, για την υψηλή ανεργία, σύμφωνα με την κυβέρνηση; Μα φυσικά, οι ίδιοι οι άνεργοι, που προσπερνούν επιδεικτικά τόσες κενές θέσεις εργασίας! Είναι οι λεγόμενοι «επαγγελματίες άνεργοι», εκείνοι που δεν έχουν βασικές δεξιότητες, δεν ενδιαφέρονται να αποκτήσουν προσόντα μέσω προγραμμάτων κατάρτισης, δεν επιδιώκουν να βελτιώσουν το «προϊόν» τους με βάση τις ανάγκες της αγοράς και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί.
Αντιθέτως, επαναπαύονται στον ρόλο του επιδοτούμενου ανέργου (!), και κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να διατηρήσουν τη θέση τους στα μητρώα του ΟΑΕΔ και να εξασφαλίζουν αντίστοιχα επιδόματα / παροχές. Κι εδώ έρχεται η κυβέρνηση για να τους κουνήσει το δάχτυλο που δεν δουλεύουν, και να μεριμνήσει για την «αναβάθμισή» τους, δημιουργώντας έναν ατομικό λογαριασμό δεξιοτήτων για κάθε άνεργο, και ταυτόχρονα μοιράζοντας ένα πακτωλό χρημάτων (ήτοι δημοσίων πόρων) στα διάφορα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης «σκόιλ ελικίκου» ή ακόμα και στους ίδιους τους εργοδότες, που θα φιλοτιμηθούν να τους προσλάβουν.
Έτσι, ο πρωθυπουργός έδωσε εμμέσως έναν νέο ορισμό για τον άνεργο: άνεργος είναι όποιος δεν έχει τις κατάλληλες δεξιότητες: «7 στους 10 εργοδότες μάς δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να κάνουν προσλήψεις επειδή δεν βρίσκουν εργαζόμενους με ειδικά προσόντα». Άλλωστε, «η Ελλάδα βρίσκεται σε μία από τις τελευταίες ευρωπαϊκές θέσεις στην ανάπτυξη δεξιοτήτων», ανέφερε εμφανώς απογοητευμένος ο πρωθυπουργός. Αυτό που τεχνηέντως παρέλειψε να αναφέρει είναι ότι η ανεργία είναι απόρροια της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, των μαζικών απολύσεων, των εργοδοτικών πιέσεων και εκβιασμών. Αυτό που τεχνηέντως αποσιώπησε είναι οι μισθοί πείνας, τα εξαντλητικά ωράρια, η ανυπαρξία Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, τα καταπατημένα εργασιακά δικαιώματα και οι συνθήκες γαλέρας, που επικρατούν σε πλείστους όσους κλάδους, με αποκορύφωμα τον τουρισμό.
Η θέση αυτή της κυβέρνησης, ωστόσο, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Συνάδει απόλυτα με τη μέχρι τώρα πολιτική στάση του επιτελικού κράτους των αρίστων: για τις φωτιές στη Βαρυμπόμπη και την Εύβοια δεν έφταιξε ποτέ ο κρατικός μηχανισμός, αλλά τα ξερά χόρτα των κατοίκων, για την εξάπλωση του κορωνοΐού και την ασφυκτική κατάσταση στα νοσοκομεία δεν έφταιξε ποτέ η ελλιπής χρηματοδότηση και η διάλυση του εθνικού συστήματος υγείας, αλλά όσοι δεν εμβολιάστηκαν και δεν κράτησαν τις σωστές αποστάσεις, κ.ο.κ. Το νεοφιλελεύθερο αφήγημα της ατομικής ευθύνης του πολίτη – εργαζομένου – κατοίκου κτλ. είναι ένα βολικό ιδεολόγημα, που απαλλάσσει από τις ευθύνες τους τους πραγματικά υπεύθυνους και ξεπλένει την εγκληματική πολιτική τους. Ταυτόχρονα, δημιουργεί προϋποθέσεις κοινωνικού κανιβαλισμού. Η κυβέρνηση για άλλη μια φορά κατάφερε να αντιστρέψει την πραγματικότητα και να αθωώσει το συνάφι της, με αρωγούς τα απολύτως εξαρτώμενα ΜΜΕ. Είναι η σειρά των εργαζομένων και των ανέργων να αναδείξουν τις πραγματικές αιτίες και τους πραγματικούς υπεύθυνους της εξαθλίωσης και φτωχοποίησής τους!
