Την τρίτη τους συνομιλία, από τον Ιανουάριο όταν και ο Τζο Μπάιντεν ανέλαβε την ηγεσία των ΗΠΑ, είχαν οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Κίνας. Ήταν η πρώτη ψηφιακή σύνοδος κορυφής καθώς τις δύο προηγούμενες φορές οι δύο ηγέτες είχαν τηλεφωνική συνομιλία.
Στη σύνοδο επιπλέον συμμετείχαν από την κινεζική πλευρά ο υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Λίου Χε, αρμόδιος για τις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Απ’ την αμερικανική πλευρά στη συζήτηση συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν.
Οι δύο πλευρές παρέμειναν αμετακίνητες στις θέσεις τους, σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από τον οξυμένο ανταγωνισμό τους και τη διαρκώς κλιμακούμενη επιθετικότητα των ΗΠΑ στην περιοχή της Ασίας και του Ινδο-Ειρηνικού, με τη συγκρότηση αντι-κινεζικών συμμαχιών και σχημάτων.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, ο Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «ευθύνη μας» το «να διασφαλιστεί ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των χωρών μας δεν θα μετατραπεί σε σύγκρουση, εκούσια ή ακούσια» και θα παραμείνει «ειλικρινής ανταγωνισμός». Υπογραμμίζοντας όμως ότι οι ΗΠΑ «θα συνεχίσουν να υπερασπίζονται τα συμφέροντα και τις αξίες τους και, μαζί με τους συμμάχους και τους εταίρους τους».
Σε ό,τι αφορά το ευαίσθητο θέμα της Ταϊβάν ξεκαθάρισε πως παρότι θα συνεχίσει να τηρεί την πολιτική της «ενιαίας Κίνας», εναντιώνεται «σθεναρά» σε κάθε «μονομερή» απόπειρα «να αλλάξει το status quo ή να καταφερθεί πλήγμα στην ειρήνη και στη σταθερότητα στο στενό της Ταϊβάν».
Φυσικά δεν παρέλειψε να επαναφέρει όλο το πλαίσιο των κατηγοριών που εκτοξεύουν οι ΗΠΑ σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα εκφράζοντας τις «ανησυχίες του για τις (κινεζικές) πρακτικές στη Σιντζιάνγκ, στο Θιβέτ, στο Χονγκ Κονγκ, και ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα ευρύτερα».
Από τη μεριά του ο ηγέτης του κινέζικου ιμπεριαλισμού έμεινε πιστός στη γραμμή της «αξιόπιστης υπερδύναμης» η οποία έχει επίγνωση της αυτοπεποίθησης και της ζωτικότητάς της. Σκοπός του είναι να κερδίσει πολύτιμο χρόνο και να σπάσει τον κλοιό που επιδιώκουν να στήσουν οι ΗΠΑ οριοθετώντας παράλληλα τις «κόκκινες γραμμές», ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Ταϊβάν.
Σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο «Xinhua», ο κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, ανέφερε ότι «πρέπει να συμπεριφερόμαστε ο ένας στον άλλον ισότιμα, να ελέγχουμε τις διαφορές μας» αλλά και ότι «το σωστό είναι να επιλέξουμε το αμοιβαίο όφελος και όχι ένα παιχνίδι “μηδενικού αθροίσματος” ή την προσέγγιση “εγώ κερδίζω – εσύ χάνεις”».
Στο θέμα της Ταϊβάν, ανέβασε τους τόνους ξεκαθαρίζοντας ότι «θα αναγκαστούμε να λάβουμε αποφασιστικά μέτρα αν οι αυτονομιστικές δυνάμεις για την “ανεξαρτησία της Ταϊβάν” μας προκαλέσουν, εκβιάσουν ή έστω “περάσουν την κόκκινη γραμμή” (…) Τέτοιες κινήσεις είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, σαν παιχνίδι με τη φωτιά. Και όποιος παίζει με τη φωτιά, καίγεται».
Στην τηλε-σύνοδο αναφέρθηκε και ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Ζ. Λιζιάν, για να σχολιάσει πως «αν οι σχέσεις Κίνας – ΗΠΑ δεν μπορούν να επιστρέψουν στο παρελθόν, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το μέλλον».
Για το θέμα της Ταϊβάν τοποθετήθηκε και ο πρέσβης της Κίνας στην ΕΕ, Ζανγκ Μινγκ, μετά την επίσημη επίσκεψη ευρωβουλευτών στο νησί. Έκανε ξεκάθαρο πως το Πεκίνο δεν προτίθεται να αλλάξει τη στάση του και πως «αν κάτι αλλάξει, αυτό θα είναι να ενισχυθεί περαιτέρω η φιλοδοξία του κινεζικού λαού για πλήρη επανένωση της χώρας μας».
Στο μεταξύ νέα αντιπαράθεση μεταξύ των δύο χωρών δημιούργησε η διέλευση του αμερικανικού πολεμικού πλοίου «Milius» από τα Στενά της Ταϊβάν.
Ένταση στη Νότια Κινεζική Θάλασσα μεταξύ Κίνας και Φιλιππίνων
Την ώρα που διεξάγονταν στην Ουάσιγκτον ο 9ος γύρος «Στρατηγικού Διαλόγου» ΗΠΑ – Φιλιππίνων, με τη συμμετοχή στελεχών των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας και το βλέμμα στραμμένο στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, σημειώθηκε ναυτικό επεισόδιο μεταξύ Κίνας και Φιλιππίνων.
Σύμφωνα με καταγγελία της Μανίλα, πλοία της κινεζικής Ακτοφυλακής εκτόξευσαν νερό υπό πίεση σε φιλιππινέζικα σκάφη ανεφοδιασμού των Ενόπλων Δυνάμεων, τα οποία έπλεαν προς ατόλη του νησιωτικού συμπλέγματος Σπράτλι. Το σύμπλεγμα διεκδικούν οι δύο αυτές χώρες καθώς και άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας.
Την «αγανάκτηση, καταδίκη και διαμαρτυρία» του εξέφρασε ο Φιλιππινέζος ΥΠΕΞ, Τ. Λόκσιν, διευκρινίζοντας πως δεν υπήρξε κάποιος τραυματισμός αν και τα σκάφη διέκοψαν την αποστολή τους. Κατήγγειλε την Κίνα πως «δεν δείχνει αυτοσυγκράτηση» και πως αυτό απειλεί «την ειδική σχέση» των δύο χωρών. Την κάλεσε «να προσέξει» και «να κάνει πίσω» καθώς «δεν έχει κανένα δικαίωμα να επιβάλλει τον νόμο γύρω και μέσα από αυτές τις περιοχές».
Λίγες μέρες αργότερα στην θάλασσα των Φιλιππίνων (βρίσκεται νότια της Ιαπωνίας και βόρεια των Φιλιππίνων) διεξήχθη η μεγάλη ναυτική άσκηση «ANNUALEX», με τη συμμετοχή ΗΠΑ, Ιαπωνίας, Ινδίας, Αυστραλίας και Γερμανίας, η οποία πήρε μέρος για πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια.
