Μέρος Δεύτερο
Στο προηγούμενο φύλλο του Λαϊκού Δρόμου, αναφερθήκαμε συνοπτικά στο έργο της Τρίτης Διεθνούς, καθώς και στο κατηγορητήριο σχετικά με την απόφαση αυτοδιάλυσής της που απευθύνει η ηγεσία του ΚΚΕ. Θυμίζουμε πως στην “Ανακοίνωση” της ΚΕ του ΚΚΕ για τα “100 χρόνια από την ίδρυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς”, σημειώνονται χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων τα εξής:
«Η απόφαση αυτοδιάλυσης της ΚΔ ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές που υπηρέτησαν την ίδρυσή της. Βρισκόταν σε αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, με την αρχή του Προλεταριακού Διεθνισμού, με την ανάγκη, μέσα σε οποιεσδήποτε συνθήκες, να υπάρχει ενιαία επαναστατική στρατηγική των Κομμουνιστικών Κομμάτων ενάντια στον διεθνή ιμπεριαλισμό».
Αν και το κατηγορητήριο αυτό επικαλείται τις “αρχές”, επιβεβαιώνει μόνο την απύθμενη υποκρισία και την πλήρη έλλειψη αρχών των εμπνευστών του.
★★★
Μέσα στο γενικό αντιδραστικό κλίμα στις συνθήκες των χρόνων πριν και μετά το 1989 -1991, μέσα στην ατμόσφαιρα αποσύνθεσης, αποστράτευσης και διάλυσης, εκδηλώθηκε με ορμή η πίεση ενός αριστερίστικου και μισοαναρχικού ρεύματος στις γραμμές του ΚΚΕ και ευρύτερα, σαν αναπόφευκτη τιμωρία για τα δεξιά οππορτουνιστικά αμαρτήματα. Από γενική άποψη παρόλο που τα κίνητρα και οι προθέσεις των φορέων του δεξιού και “αριστερού” οππορτουνισμού μπορεί να διαφέρουν, οι πρακτικές συνέπειες των λαθών τους είναι όμοια επιζήμιες.
Εδώ και 25 περίπου χρόνια, από το 1995 μέχρι σήμερα, οι καθοδηγητές του ΚΚΕ επαναφέρουν κάθε τόσο, με αυτή ή την άλλη μορφή, τον “προβληματισμό” και την ετεροχρονισμένη “διεθνιστική” αποδοκιμασία τους για την απόφαση αυτοδιάλυσης της ΚΔ. Όλα αυτά τα χρόνια παρουσίαζαν σαν αναντίρρητο δεδομένο τις υποτιθέμενες “αρνητικές συνέπειες” που είχε διεθνώς για το κίνημα η απόφαση αυτή. Δεν είναι συνεπώς πρώτη φορά που διακινούν μια παρόμοια θέση.
Είναι όμως η πρώτη φορά που διατυπώνουν με τέτοια έμφαση και τέτοια κατηγορηματικότητα τα ανιστόρητα κατεδαφιστικά τους συμπεράσματα.
Λίγο μετά το 18ο συνέδριο του ΚΚΕ, στις 21 Ιούνη 2009, με αφορμή (ή μάλλον πρόφαση) τη συμπλήρωση τότε 66 χρόνων από την απόφαση για τη διάλυση της ΚΔ, αν και προϊδέαζαν για τα τωρινά, υπέβαλαν ωστόσο τα παρόμοια συμπεράσματά τους με ερωτηματικό: “Δικαιολογείται όμως μια τέτοια απόφαση από την άποψη αρχών ακόμη και σαν συμβιβασμός;”. Αυτά έγραφαν τότε και τα ίδια ακριβώς, κατά γράμμα, επαναλάμβαναν στις 10 Ιούνη 2012, σε ένθετο του Ριζοσπάστη με τίτλο “Η διάλυση της ΚΔ και η επίδρασή της στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα”.
Από τότε βέβαια κύλησε πολύ νερό στ’ αυλάκι.
Τα αρχεία στον Περισσό είχαν ήδη ξαναπλημμυρίσει αυτήν τη φορά από τα λασπόνερα των ρεμάτων της σέκτας και της κούφιας αντικαπιταλιστικής και επαναστατικής λογοκοπίας.
Η ηγεσία του ΚΚΕ έστριψε τελικά ολότελα το νόμισμα απ’ την άλλη του όψη, περνώντας απ’ τον δεξιό στον “αριστερό” οππορτουνισμό – ρεβιζιονισμό. Η πρόσοψη άλλαξε αλλά το περιεχόμενο και η ουσία του ρεβιζιονιστικού οικοδομήματος διατηρήθηκαν άθικτα.
Το πέρασμα αυτό αποτυπώθηκε με την πιο ολοκληρωμένη και καθαρή μορφή του, στις αποφάσεις του 18ου και 19ου συνεδρίου του ΚΚΕ (που επαναβεβαιώθηκαν τυπικά και στο τελευταίο, 20ό συνέδριό τους). Αυτές, μαζί με το νέο ρεβιζιονιστικό Ευαγγέλιο, το “Δοκίμιο” που αναθεώρησε και τις δικές τους προηγούμενες αναθεωρήσεις της ιστορίας, κανοναρχούν έκτοτε τη γενική γραμμή του ΚΚΕ.
Τώρα, παρουσιάζουν τα ρηξικέλευθα πορίσματά τους δίχως αναστολές ή ερωτηματικά. Ξετινάζουν την απόφαση διάλυσης της ΚΔ, αντιπαραβάλλοντας σ’ αυτήν μια συλλογή από αρχές, τις οποίες η απόφαση της ΚΔ υποτίθεται πως τις παραβίασε και τις καταπάτησε, αλλά η ηγεσία του ΚΚΕ, έστω με χρονοκαθυστέρηση, το κατάλαβε και τις υπερασπίζεται έκτοτε με αφοσίωση νεοφώτιστου προσήλυτου.
★★★
Πρέπει να προσθέσουμε στο σημείο αυτό πως οι καθοδηγητές του ΚΚΕ, αφού έχουν ήδη εκδώσει την απερίφραστα καταδικαστική ετυμηγορία τους, σύμφωνα με την οποία η διάλυση της ΚΔ σαν καθοδηγητικού κέντρου του παγκόσμιου κινήματος ήταν “σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές”, κλπ φροντίζουν, σε άλλο σημείο της “Ανακοίνωσης” τους, να δηλώσουν με προσποιητή συγκαταβατικότητα πως: “Για το ΚΚΕ, το ζήτημα της ολοκληρωμένης εκτίμησης της στρατηγικής, της πορείας και της αυτοδιάλυσης της ΚΔ παραμένει σήμερα ανοικτό για παραπέρα διερεύνηση”.
Οι θέσεις του ΚΚΕ για την ΚΔ δεν καταπίνονται εύκολα από αρκετούς στις γραμμές του, και οι καθοδηγητές του ΚΚΕ δεν μπορούν να τις “περάσουν” απρόσκοπτα και χωρίς αντιστάσεις. Αυτό υποδηλώνουν οι διαβεβαιώσεις τους ότι το θέμα παραμένει “ανοικτό για παραπέρα διερεύνηση”, που κατά τα άλλα αποτελούν καθαρή απάτη. Γιατί στην πραγματικότητα δεν εννοούν βέβαια κάποια “διερεύνηση” που θα αναιρούσε την ανιστόρητη και προκλητική ετυμηγορία την οποία έχουν ήδη εκδώσει, αλλά, τη “συγκέντρωση” – όπως οι ίδιοι λένε – των “απαραίτητων πηγών” για τη “συνέχιση της μελέτης” τους. Με άλλα λόγια, για την παραπέρα “επιστημονική” επεξεργασία των προκατασκευασμένων οππορτουνιστικών πορισμάτων τους, που παπαγαλίζουν ατόφια στις μέρες μας όλα ανεξαιρέτως τα παλιά τροτσκιστικά τροπάρια.
★★★
Από το 1995 και σ’ όλη τη διάρκεια των χρόνων που μεσολάβησαν, κοινός τόπος για τον συγκερασμό των ετερόκλητων ή και αλληλογρονθοκοπούμενων αντιλήψεων στην ηγεσία του ΚΚΕ, όπως έδειξαν τα γεγονότα, ήταν σε κάθε περίπτωση η υποβάθμιση της πραγματικής σημασίας της αντεπαναστατικής ανατροπής που εγκαινίασε και σηματοδότησε για το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα το ρεβιζιονιστικό 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956 (και αντίστοιχα για το ελληνικό κίνημα η κακόφημη “6η Ολομέλεια” του ΚΚΕ). Η απόφαση για τη διάλυση της ΚΔ χρησιμοποιήθηκε αρχικά από τους καθοδηγητές του ΚΚΕ σαν ένα βασικό σημείο μετατόπισης της κριτικής από το χρουστσωφικό 20ό συνέδριο σε πολύ προγενέστερη περίοδο.
Στην αρχή, το 1995, πρόβαλαν την ανάπηρη θεωρία πως η αυτοδιάλυση της ΚΔ ήταν “μια πρώτη και μεγάλη υποχώρηση του κινήματος – αφετηρία πολλών κατοπινών δυσκολιών”, ενώ στις “Εκτιμήσεις και προβληματισμούς” τους για τα αίτια της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, τη συμπεριέλαβαν σαν έναν από τους “βασικούς παράγοντες” που καθόρισαν τάχα την “ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη”. Αλλά η εν λόγω θεωρία ήταν ολοφάνερα πολύ ελαττωματική και αναγκαστικά αποσύρθηκε σύντομα με τη μορφή αυτή απ’ την πολιτική αγορά. Γιατί για να συμβάλει στην ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος (που για την ηγεσία του ΚΚΕ έγινε το 1989 – 1991) θα έπρεπε προηγουμένως να έχει εγκαθιδρυθεί το σοσιαλιστικό σύστημα στις Ευρωπαϊκές χώρες. Συνεπώς, θα μπορούσε εύλογα και απλούστερα να υποτεθεί, πως η αυτοδιάλυση της ΚΔ το 1943, (μια χρονιά αποφασιστικής κορύφωσης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και διαφαινόμενης προοπτικής πλατιάς ανάπτυξης των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων και των επαναστατικών κινημάτων σε Δύση και Ανατολή) όχι μόνο δεν συνέβαλε σε καμιά ανατροπή, αλλά αντίθετα πράγματι βοήθησε και επιτάχυνε μεταπολεμικά τη διαδικασία εγκαθίδρυσης της προλεταριακής εξουσίας και δημιουργίας του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη (και όχι μόνο).
★★★
Η αντιπαράθεση στην απόφαση αυτοδιάλυσης της ΚΔ διεξάγεται τώρα από την ηγεσία του ΚΚΕ, δήθεν από “θέσεις αρχών”. Αλλά πώς εφαρμόζουν οι ίδιοι τις “αρχές” που επικαλούνται; Στην “Ανακοίνωση” της ΚΕ του ΚΚΕ, γράφουν, όπως είδαμε, μεταξύ των άλλων πχ πως η απόφαση για τη διάλυση της ΚΔ “βρισκόταν σε αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα του Κομμουνιστικού Μανιφέστου”. Αυτή η τόσο υπερτροφική στο “πνεύμα” και στο “γράμμα” της δήλωσης, ξεφουσκώνει ωστόσο πολύ απότομα, όταν παραπέμποντας στο απώτερο παρελθόν, μιλούν για τη διάλυση της Α’ Διεθνούς.
Πράγματι, η “Ανακοίνωση” του ΚΚΕ, αφού αναφέρεται στη συγκρότηση (1864) της Α’ Διεθνούς στους πρωτεργάτες της Μαρξ – Ένγκελς και στην “Ιδρυτική της Διακήρυξη εμπνευσμένη από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο”, καταλήγει πως: “Η διάλυσης της Α’ Διεθνούς (το 1876) ήταν αποτέλεσμα της ανεπάρκειάς της να εκπληρώσει το ρόλο της σε συνθήκες νέων απαιτήσεων, που έγινε φανερή και μετά την ήττα της Παρισινής Κομμούνας (1871)…”.
Η διάλυση της Α’ Διεθνούς των Μαρξ – Ένγκελς με την εμπνευσμένη από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο Ιδρυτική Διακήρυξη, θα πήγαινε πολύ βέβαια να θεωρηθεί κι αυτή αντίθετη με το … “πνεύμα και το γράμμα” του Κομμουνιστικού Μανιφέστου (!) Αλλά οι “αρχές” του είδους που διακινεί το ΚΚΕ, και με τον τρόπο που τις αντιλαμβάνεται, όσο κι αν οι καθοδηγητές του δεν το επιθυμούν και δεν είναι στις προθέσεις τους, σε τέτοια παράλογα συμπεράσματα μπορούν μόνο να οδηγήσουν.
Στην πραγματικότητα, η κριτική στην απόφαση για τη διάλυση της ΚΔ χρησιμοποιείται εντελώς δημαγωγικά και παραπλανητικά, αφού η ηγεσία του ΚΚΕ από μια στιγμή και ύστερα, διαφωνεί και αποδοκιμάζει, όχι μόνο την απόφαση αυτή, αλλά και όλη τη βασική γραμμή που πρόβαλε η ΚΔ στην προπολεμική περίοδο, αλλά επίσης και τη διεθνή γραμμή που πρόβαλε ο Στάλιν στη μεταπολεμική περίοδο, την οποία με λαθροχειρίες προσπαθούν να την παραστήσουν σαν προπομπό και λίγο – πολύ να την εξομοιώσουν με κείνη του Χρουστσώφ και του 20ού συνεδρίου.
★★★
Στη σκόπιμη και συνειδητή προσπάθεια να μετατοπίσουν την προσοχή των αγωνιστών και ειδικά των ανυποψίαστων νέων ανθρώπων, από το 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ, και να δικαιολογήσουν (πάντα επαναστατικά!) τη “διεθνιστική” αφοσίωσή τους στη ρεβιζιονιστική γραμμή των Χρουστσώφ, Μπρέζνιεφ, Γκορμπατσόφ και σια, επινοούν συνεχώς και νέες “μεγάλες υποχωρήσεις” που ξεκινούν ήδη από τα πρώτα συνέδρια της Τρίτης Διεθνούς, της Κομμουνιστικής Διεθνούς, και εν όσω ακόμα ζούσε και καθοδηγούσε άμεσα τις εργασίες τους ο Β.Ι. Λένιν. Δεν είναι καθόλου παράξενο που διαπιστώνουν παρεκκλίσεις απ’ τα πρώτα κιόλας συνέδρια της ΚΔ, αν και εστιάζουν φαινομενικά στα αμέσως κατοπινά χρόνια, μετά το θάνατο του Λένιν, ειδικά στο 6ο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, το 1928. Τις αποφάσεις του συνεδρίου αυτού τις απορρίπτουν απερίφραστα σαν πηγή δεξιών παρεκκλίσεων και όλο και πιο τολμηρά υπονοούν ότι οι αποφάσεις αυτές χαντάκωσαν στην πράξη το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα!
Πρέπει να πούμε βέβαια ότι δεν πρωτοτυπούν.
Οι θεωρητικοί του ΝΑΡ προηγήθηκαν στη διακίνηση της ιδέας ότι ύστερα απ’ την Οκτωβριανή Επανάσταση «ενώ στα πρώτα χρόνια το “βέλος” του κοινωνικού σχηματισμού είχε επαναστατική – σοσιαλιστική κατεύθυνση, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’20, το “βέλος” άρχισε να κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση».
Τα “τέλη της δεκαετίας του ’20” είναι η περίοδος βέβαια, που έχουν ιδεολογικοπολιτικά ξετιναχτεί και κατατροπωθεί τα αντιλενινιστικά πολιτικά ρεύματα και οι φορείς τους που αρνούνταν τη δυνατότητα οικοδόμησης του σοσιαλισμού, προσφέροντας στην αστική τάξη τα πνευματικά όπλα που χρειαζόταν στον αγώνα της εναντίον της σοβιετικής εξουσίας. Οι καθοδηγητές του ΚΚΕ ακολουθούν τα χνάρια του ΝΑΡ. Αν και καθυστέρησαν να υιοθετήσουν τις κυριότερες από τις “ριζοσπαστικές” όσο και κούφιες “αντικαπιταλιστικές” ψευτοθεωρίες του, όμως τελικά τις ενσωμάτωσαν στις θέσεις τους, αλλά και τις ξεπέρασαν και τις μετέτρεψαν σε βάθρα της “δικής” τους γραμμής, η οποία φιλοδοξεί να διορθώσει, όπως θα διαπιστώσουμε στη συνέχεια και τον ίδιο τον Λένιν.
★★★
Σύμφωνα με τον Λένιν : “Το 1ο ιδρυτικό συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς δεν επεξεργάστηκε συγκεκριμένους όρους εισδοχής των διαφόρων κομμάτων στην Γ’ Διεθνή. Όταν έγινε η σύγκληση του πρώτου συνεδρίου, στις περισσότερες χώρες υπήρχαν μόνο κομμουνιστικές κατευθύνσεις και ομάδες.
Κάτω από διαφορετικές συνθήκες γίνεται το 2ο παγκόσμιο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Τώρα στις περισσότερες χώρες υπάρχουν ήδη όχι μόνο κομμουνιστικά ρεύματα και κατευθύνσεις, αλλά και κομμουνιστικά κόμματα και οργανώσεις”. (Λένιν, “Όροι εισδοχής στην Κομμουνιστική Διεθνή”).
Σπουδαίο ρόλο στον καθορισμό των καθηκόντων και στην επεξεργασία της γραμμής της ΚΔ, έπαιξε το βιβλίο του Λένιν «Ο “αριστερισμός” παιδική αρρώστεια του κομμουνισμού» που γράφτηκε τον Απρίλη – Μάη 1920 και εκδόθηκε τον Ιούνη του 1920, στις παραμονές του δεύτερου συνεδρίου της ΚΔ. Το συνέδριο της ΚΔ (6 Ιούλη – 7 Αυγούστου 1920) καταδίκασε την παραίτηση από τη χρησιμοποίηση των αστικών κοινοβουλίων και από τη δουλειά μέσα στα αντιδραστικά συνδικάτα και ψήφισε τις αποφάσεις “τα κομμουνιστικά κόμματα και ο κοινοβουλευτισμός” και “το συνδικαλιστικό κίνημα, οι εργοστασιακές επιτροπές και η Γ’ Διεθνής”.
Οι “όροι εισδοχής στην ΚΔ”, που ψηφίστηκαν από το συνέδριο, διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο για να ισχυροποιηθούν τα κομμουνιστικά κόμματα πάνω στη βάση ενός επαναστατικού προγράμματος, σε μια περίοδο έντονης τότε επαναστατικής κατάστασης.
Η “Ανακοίνωση” της ΚΕ του ΚΚΕ, αναφέρεται στις Θέσεις και το Καταστατικό που ψήφισε το 2ο συνέδριο της ΚΔ, στα “ζητήματα της άμεσης προετοιμασίας της προλεταριακής δικτατορίας”, στο “μεγάλης σημασίας ντοκουμέντο” με τους “21 δεσμευτικούς όρους εισδοχής”, που εισηγήθηκε ο Λένιν. Αναφέρεται επίσης και στο έργο του Λένιν για τον “αριστερισμό”.
Και τι λέει συγκεκριμένα για το έργο αυτό;
«Ο Λένιν με το σημαντικό έργο του “ο αριστερισμός παιδική αρρώστεια του κομμουνισμού” πολέμησε τον σεχταρισμό που απέρριπτε την αναγκαιότητα συνδυασμού όλων των μορφών πάλης, τον κοινοβουλευτικό και εξωκοινοβουλευτικό μαζικό αγώνα. Ωστόσο η αναγκαία διαπάλη με αυτήν την μορφή παρέκκλισης αξιοποιήθηκε από τον δεξιό οππορτουνισμό για την ενίσχυσή του στις γραμμές των κομμάτων της ΚΔ».
Όπως βλέπουμε εδώ, δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά, δεν λέγεται ούτε λέξη, για την αποφασιστική πάλη που διεξήγατε ο Λένιν, ώστε να υπάρξει ξεκάθαρος καθορισμός θέσης για την υποχρέωση συμμετοχής και δράσης των κομμουνιστών μέσα στα αντιδραστικά συνδικάτα. Ο Λένιν άσκησε αμείλικτη κριτική στον σεκταρισμό που αρνούνταν ότι οι κομμουνιστές πρέπει να παίρνουν μέρος στον κοινοβουλευτικό αγώνα και στα αστικά κοινοβούλια, αλλά και καταπολέμησε επίσης με ιδιαίτερη δριμύτητα την «ανόητη ακριβώς “θεωρία” για τη μη συμμετοχή των κομμουνιστών στα αντιδραστικά συνδικάτα»”. Σύμφωνα με τον Λένιν : «Στη Δύση όπου οι εκεί μενσεβίκοι “στρογγυλοκάθησαν” πολύ πιο στέρεα στα συνδικάτα, ξεχώρισε ένα πολύ πιο γερό στρώμα, απ’ ό,τι σε μας, “εργατικής αριστοκρατίας”, συντεχνιακής, στενής, εγωιστικής, αρτηριοσκληρωμένης, αχόρταγης, μικροαστικής, με ιμπεριαλιστικές διαθέσεις, εξαγορασμένης από τον ιμπεριαλισμό και διεφθαρμένης από τον ιμπεριαλισμό».
Χαρακτηρίζοντας το γεγονός αυτό σαν “αναμφισβήτητο”, ο Λένιν θα στιγματίσει παραταύτα σαν ανοησία τη στάση των “αριστερών” κομμουνιστών στη Δύση “που από τον αντιδραστικό και αντεπαναστατικό χαρακτήρα των ηγετικών κύκλων των συνδικάτων βγάζουν το συμπέρασμα ότι … οι κομμουνιστές πρέπει να βγουν από τα συνδικάτα!! ν’ αρνιούνται να δουλέψουν μέσα σε αυτά!! να δημιουργήσουν νέες , επινοημένες μορφές εργατικής οργάνωσης!! Ασυγχώρητη βλακεία, που ισοδυναμεί με την πιο μεγάλη υπηρεσία που μπορούν να προσφέρουν οι κομμουνιστές στην αστική τάξη”.
Όπως φαίνεται, κάποιοι στο ΚΚΕ (και στο ΠΑΜΕ) μάλλον αισθάνονται πολύ άβολα όταν πρόκειται για τις θέσεις αυτές του Λένιν. Το ότι δεν λένε λέξη για τη συμμετοχή στα αντιδραστικά συνδικάτα, που αποτελεί ένα βασικό θέμα στο έργο του Λένιν για τον “αριστερισμό”, δεν αποτελεί τυχαία παράλειψη αλλά κανονική “διόρθωση” (δηλ. διαστρέβλωση) και λογοκρισία στις θέσεις του Λένιν.
Βλέπουμε, επίσης, ότι όχι μόνο λογοκρίνουν τις θέσεις του Λένιν για τη στάση των κομμουνιστών απέναντι στα αντιδραστικά συνδικάτα, αλλά και ισχυρίζονται ότι “ωστόσο η αναγκαία διαπάλη με αυτήν τη μορφή παρέκκλισης αξιοποιήθηκε από τον δεξιό οππορτουνισμό για την ενίσχυσή του στις γραμμές των κομμάτων της ΚΔ”.
Η πάλη λοιπόν του Λένιν ενάντια σε “αυτήν τη μορφή παρέκκλισης”, δηλ. η πάλη ενάντια στον σεχταρισμό (όπως μονοσήμαντα ερμηνεύουν τον “αριστερισμό”) αξιοποιήθηκε από τον δεξιό οππορτουνισμό! Αυτή η φαρισαϊκή διαπίστωση σημαίνει ότι η γραμμή πάλης του Λένιν προσφέρονταν για μια τέτοια αξιοποίηση.
Δεν αποτελεί αυτό μια μουλωχτή και ύπουλη, “απ’ τα αριστερά” αποκήρυξη της λενινιστικής γραμμής πάλης;
★★★
Στην πραγματικότητα, η πάλη του Λένιν εναντίον του “αριστερού” δογματισμού, του ψευτοεπαναστατικού αριστερισμού της φράσης και του σεχταρισμού, συνεχίστηκε συστηματικά και επίμονα και στο 3ο συνέδριο της ΚΔ, που έγινε από 22 Ιούνη – 12 Ιούλη 1921, μέσα σε νέες πλέον συνθήκες.
Όταν συνήλθε το 3ο συνέδριο της ΚΔ, η κατάσταση στον κόσμο είχε αλλάξει. Είχε διαμορφωθεί δυσμενής αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων. Το προλεταριάτο είχε αποθαρρυνθεί ύστερα από την ήττα των επαναστατικών εξεγέρσεων και την καταστολή σημαντικών απεργιακών αγώνων στη Δύση.
Η αστική τάξη αποδείχτηκε πιο ικανή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί. Οι μάζες των εργαζομένων δοκιμάζονταν πλέον από τις βαριές επιπτώσεις μιας νέας οικονομικής κρίσης που απλωνόταν στον καπιταλιστικό κόσμο.
Η ΚΔ ανέλυσε την κατάσταση και επαναπροσδιόρισε τα καθήκοντα των κομμουνιστών στις νέες συνθήκες. Η προσοχή επικεντρώθηκε στη χάραξη των καθηκόντων και την επεξεργασία της τακτικής της ΚΔ και των οργανώσεών της.
Το συνέδριο έριξε το σύνθημα “να πάμε στις μάζες !” και πήρε αποφάσεις υλοποίησης της γραμμής του “ενιαίου μετώπου”, υποστήριξης της πιο μεγάλης κατά το δυνατόν ενότητας όλων των εργατικών οργανώσεων ενάντια την επίθεση του κεφαλαίου. Πράγματι, στις κεφαλαιοκρατικές χώρες, παρά την ενίσχυση των κομμάτων της Τρίτης Διεθνούς και την αυξανόμενη συμπάθεια των εκμεταλλευομένων μαζών προς τη σοβιετική Ρωσία, εξακολουθούσαν να κυριαρχούν, ιδιαίτερα στην ηγετική κορυφή των συνδικάτων, οι ρεφορμιστές υπονομευτές των αγώνων που ανήκαν κυρίως στη Β’ Διεθνή και τη 2½ Διεθνή.
Υπήρχαν επίσης, οι αναρχοσυνδικαλιστικές οργανώσεις, καθώς και άλλες ανεξάρτητες συνδικαλιστικές οργανώσεις. Η τακτική του ενιαίου μετώπου ζητούσε την ενότητα του συνδικαλιστικού κινήματος και την κοινή δράση όλων των εργατών που ανήκαν στις διάφορες οργανώσεις, για να προβληθεί αποτελεσματική αντίσταση στις επιθέσεις του κεφαλαίου και για τη διεκδίκηση των πιο άμεσων και ζωτικών αιτημάτων τους.
Σύμφωνα με τον Λένιν “ο στόχος και το νόημα της τακτικής του ενιαίου μετώπου συνίσταται στο να τραβηχτούν στην πάλη κατά του κεφαλαίου όλο και πιο πλατιές μάζες εργατών, χωρίς να πάψουμε να επαναλαμβάνουμε τις εκκλήσεις μας ακόμα και προς τους ηγέτες της Δεύτερης και της 2½ Διεθνούς”.
Ο Λένιν διηύθυνε όλη τη δουλειά της προετοιμασίας και διεξαγωγής του συνεδρίου και οι βασικές αποφάσεις του συνεδρίου διατυπώθηκαν με την άμεση συμμετοχή του. Το βασικό στις αποφάσεις του συνεδρίου, κατά την εκτίμηση του Λένιν, ήταν ότι έγινε : “πιο μελετημένη, πιο εμπεδωμένη προετοιμασία για νέες πιο αποφασιστικές μάχες, τόσο αμυντικές, όσο και επιθετικές”.
Αυτή ήταν η εκτίμηση του Λένιν για το 3ο συνέδριο της ΚΔ, αλλά ποιά είναι η εκτίμηση του ΚΚΕ;
Σύμφωνα με την “Ανακοίνωση” της ΚΕ του ΚΚΕ “Το βασικό πρόβλημα ήταν ότι στις νέες, μη επαναστατικές συνθήκες δεν αξιοποιήθηκαν, ως πείρα, τα διδάγματα της επαναστατικής γραμμής διαπάλης στα Σοβιέτ”(!) “Τότε” (συνεχίζει το ΚΚΕ ) “από το Φλεβάρη έως τον Οκτώβρη του 1917, για την κατάκτηση της πλειοψηφίας στα Σοβιέτ υπήρξε ισχυρό ιδεολογικό μέτωπο απέναντι στους μενσεβίκους, οππορτουνιστές που είχαν μειοψηφήσει ήδη πριν το 1917 στο Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ)”
Αυτό ήταν λοιπόν “το βασικό πρόβλημα” που διαπιστώνει το ΚΚΕ στις αποφάσεις του 3ου συνεδρίου της ΚΔ, ότι έμειναν αναξιοποίητα τα διδάγματα της επαναστατικής διαπάλης στα Σοβιέτ!
Ποιά είναι τα διδάγματα της “επαναστατικής διαπάλης στα Σοβιέτ” που έβγαλε το ΚΚΕ και που δεν αξιοποιήθηκαν “ως πείρα”; Και από ποιους δεν αξιοποιήθηκαν; Δεν μας λέει η “Ανακοίνωση” του ΚΚΕ από ποιους, αλλά δεν είναι δύσκολο και να το καταλάβουμε. Τότε, λέει το ΚΚΕ, “υπήρχε ισχυρό ιδεολογικό μέτωπο ενάντια στους μενσεβίκους οππορτουνιστές”. Ενώ τώρα … (συμπληρώνουμε εμείς, ακολουθώντας τα νοήματα της ακαταμάχητης λογικής του) η γραμμή για το ενιαίο μέτωπο που χαράχτηκε από την ΚΔ και οι αποφάσεις που πάρθηκαν με την άμεση συμμετοχή του Λένιν, παραμέρισαν τα διδάγματα αυτά και τα άφησαν αναξιοποίητα, φτάνοντας μάλιστα να επαναλαμβάνουν ακόμα και “εκκλήσεις” για την ενότητα του συνδικαλιστικού κινήματος όχι μόνον, έστω, στους εργάτες “από τα κάτω”, αλλά και στους ίδιους στους σοσιαλδημοκράτες προδότες “μενσεβίκους” της Δύσης, τους ηγέτες της Β’ Διεθνούς και της 2½ Διεθνούς ! Αυτό είναι το πραγματικό συμπέρασμα της ηγεσίας του ΚΚΕ, που διαπιστώνει, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, διαρκή οππορτουνιστική διολίσθηση από συνέδριο σε συνέδριο της ΚΔ, από την επαναστατική γραμμή διαπάλης με τους σοσιαλδημοκράτες στη γραμμή της συνεργασίας μαζί τους.
★★★
Σύμφωνα με τη λενινιστική μεθοδολογία, βασικός όρος για τη χάραξη σωστής πολιτικής γραμμής είναι η συγκεκριμένη ανάλυση της κάθε φορά συγκεκριμένης κατάστασης. Μια σωστή θέση “αυτή καθ’ εαυτή”, εφαρμοζόμενη κατά τρόπο αντιδιαλεκτικό, χωρίς δηλαδή να υπολογίζονται οι συγκεκριμένες αλλαγές των καταστάσεων, μπορεί να εκφυλιστεί σε δόγμα, μας συμβουλεύει το “Φιλοσοφικό Λεξικό”.
Φαίνεται πως οι καθοδηγητές του ΚΚΕ αναγνωρίζουν στην πράξη μια μόνο καθορισμένη τακτική απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία, δεδομένη και σωστή κάτω από όλες τις περιστάσεις. Γι’ αυτό και ξεχωρίζουν από όλες τις εμπειρίες που πρόσφερε η πολυκύμαντη πορεία του κινήματος το “βολικό” (;) υποτίθεται παράδειγμα της “επαναστατικής γραμμής διαπάλης στα Σοβιέτ” για να προβάλουν τις νεόκοπες ψευτοθεωρίες τους, τις αναπόδεικτες και βασισμένες πραγματικά όχι στην επαναστατική θεωρία και τη λενινιστική αντίληψη, αλλά στην τυφλή τους προσήλωση σε προκατασκευασμένα σχήματα. Το να διαλέξεις παραδείγματα γενικά δεν είναι καθόλου δύσκολο, έλεγε ο Λένιν, “μα δεν έχει και καμιά αξία ή έχει καθαρά αρνητική, γιατί όλο το ζήτημα βρίσκεται στις συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες των ξεχωριστών περιπτώσεων”.
★★★
Για να μην μπει στον παραμικρό κίνδυνο με ευθύνη της ΚΔ ,η προσπάθεια για την πραγματοποίηση συνδιάσκεψης με τη συμμετοχή αντιπροσώπων και των Τριών Διεθνών, με γράμμα του στα μέλη του ΠΓ του ΚΚΡ(μπ), ο Λένιν έκανε ορισμένες παρατηρήσεις πάνω στο σχέδιο απόφασης, που είχε ετοιμάσει η Εκτελεστική Επιτροπή της ΚΔ και ζήτησε να απαλειφθεί ο χαρακτηρισμός “συνεργοί της παγκόσμιας αστικής τάξης” που αναφερόταν στους ηγέτες της Β’ Διεθνούς και της 2½ Διεθνούς. Σύμφωνα με τα λόγια του Λένιν: “Είναι απόλυτα παράλογο να διακινδυνεύσουμε τη ματαίωση μιας πρακτικής υπόθεσης με τεράστια σπουδαιότητα, για να προξενήσουμε ευχαρίστηση στον εαυτό μας, βρίζοντας ακόμα μια φορά τους παλιανθρώπους, που τους βρίζουμε και θα τους βρίζουμε σε άλλο μέρος 1000 φορές”.
Δεν αγνοούσε βέβαια τι θα του καταμαρτυρούσαν κάποιοι “αριστεροί” αντιπολιτευόμενοι συγκαιρινοί του, που ωστόσο, εκείνους ακριβώς τους αντιπολιτευόμενους, 100 χρόνια αργότερα, μιμούνται με τον τρισχειρότερο τρόπο οι σημερινοί καθοδηγητές του ΚΚΕ.
Ο Λένιν, όπως βλέπουμε, μιλούσε για μια υπόθεση “με τεράστια σπουδαιότητα”. Η τεράστια πράγματι σπουδαιότητα της γραμμής του ενιαίου μετώπου θα αναδειχθεί με όλη τη σημασία της , αποτελώντας το υπόβαθρο των ιστορικών αποφάσεων για τη γραμμή και τη δράση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, στα τρομερά κατοπινά χρόνια του φασισμού και του πολέμου.
★★★
Αν και υπήρξε, όπως παρατηρεί η “Ανακοίνωση” της ΚΕ του ΚΚΕ, διαπάλη στα όργανα της ΚΔ για τις σχέσεις με τη σοσιαλδημοκρατία και διαφορετικές “ερμηνείες” για το ενιαίο μέτωπο, τελικά σύντομα, στο 4ο συνέδριο της ΚΔ (7 Νοέμβρη – 3 Δεκέμβρη 1922): “Η διαπάλη κατέληξε στην κυριαρχία της αντίληψης υπέρ της συνεργασίας με τη σοσιαλδημοκρατία και του μη αποκλεισμού της συμμετοχής ή στήριξης των κομμουνιστών σε αστικές κυβερνήσεις που υιοθετήθηκε στην Απόφαση του 4ου συνεδρίου της ΚΔ”.
Η διολίσθηση που διαπιστώνει το ΚΚΕ, συνεχίστηκε και μετά το 5ο συνέδριο της ΚΔ (17 Ιούνη – 8 Ιούλη 1924) απόντος πλέον του Λένιν : “Στη συνέχεια η ΚΔ, μέσα από μια αντιφατική πορεία εναλλαγών στη στάση της απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία, σταδιακά αδυνάτιζε το μέτωπο απέναντί της, αν και η τελευταία είχε καθαρά διαμορφωθεί ως αντεπαναστατική πολιτική δύναμη αστικής εξουσίας. Ενισχύονταν έτσι και οι δεξιές οππορτουνιστικές θέσεις στις γραμμές των κομμάτων της ΚΔ.”
Από κει ως τη γενικευμένη πλέον ρεβιζιονιστική κριτική που ασκείται από την ηγεσία του ΚΚΕ στο 6ο συνέδριο της ΚΔ, το 1928, η απόσταση δεν είναι πολύ μεγάλη. Όπως ήδη έχουμε σημειώσει νωρίτερα, στις αποφάσεις του 6ου συνεδρίου της ΚΔ συγκεντρώνουν οι καθοδηγητές του ΚΚΕ συστηματικά τα πυρά τους, απορρίπτοντας τη γραμμή της ΚΔ και αντιπαραθέτοντας σ’ αυτήν τις δικές τους οππορτουνιστικές θεωρίες που αναιρούν και διαστρεβλώνουν τις μαρξιστικές – λενινιστικές θέσεις, δικαιολογώντας και όλες τις κατοπινές τροτσκιστικές στην ουσία θέσεις τους ενάντια στις αποφάσεις του 7ου (τελευταίου) συνεδρίου της ΚΔ, στα λαϊκά και αντιφασιστικά μέτωπα και σ’ όλη τη βασική γραμμή του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος της επικής εκείνης περιόδου.
(Συνεχίζεται στο επόμενο φύλλο του Λαϊκού Δρόμου)
