Ο καπιταλισμός αναπτύσσει σε τεράστιο βαθμό τις παραγωγικές του δυνάμεις. Η τεχνολογία βρίσκεται στα ύψη. Κανένας φυσικά δεν αρνείται τα οφέλη της τεχνολογίας. Η αναφορά στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ξεκίνησε ήδη από τη Διάσκεψη για το κλίμα στο Ρίο το 1992, αποκτώντας σήμερα ένα σημαντικό όπλο στην κατεύθυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων για τον έλεγχο ή το χτύπημα των παραγωγών χωρών ορυκτών καυσίμων.
Στη Γλασκόβη (Διάσκεψη COP26Ο για την κλιματική αλλαγή), όλοι οι ηγέτες (πλην του απόντος Σι Τζιπίνγκ) υποδέχθηκαν με υποκριτικό ενθουσιασμό την εφαρμογή ευρύτατων προγραμμάτων «αιολικών πάρκων» με κολοσσιαίων διαστάσεων ανεμογεννήτριες. Με πτερύγια που ξεκινούν από τα 80 m και φθάνουν τα 126 m, παράγουν ρεύμα, υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας 365 ημ. το χρόνο, μέχρι 3-6 MW (κάλυψη αναγκών 2-5.000 σπιτιών). Πόσες χιλιάδες λοιπόν ανεμογεννήτριες πρέπει να φυτευτούν για να καλύψουν τις ανάγκες Νοσοκομείων, βιομηχανιών, νοικοκυριών της Ευρώπης;
Μέσα στη διάχυτη αισιοδοξία κανείς δεν αναρωτήθηκε α) πώς παράγονται και πώς εγκαθίστανται αυτά τα μηχανήματα β) πώς συντηρούνται και γ) ποια προβλήματα δημιουργούν για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Και πρώτα απ’ όλα πόσα εκατομμύρια τόνους χάλυβα, χαλκού, λιθίου, κοβαλτίου, σπάνιων γαιών, τσιμέντου, πετρελαιοειδών σύνθετων υλικών (για πτερύγια ανεμογεννητριών) και άλλων πρώτων υλών θα απαιτούνται για την κατασκευή και εγκατάσταση στροβίλων και υποθαλάσσιων ηλεκτρικών καλωδίων; Πόση ενέργεια σε ορυκτά καύσιμα θα χρειαστούν οι βιομηχανίες για την παραγωγή αυτών των μέσων παραγωγής; Πόσα δισεκατομμύρια τόνοι μεταλλεύματος θα πρέπει να εξορύσσονται, να υποβάλλονται σε επεξεργασία και να εξευγενίζονται (χρειάζονται 125.000 τόνοι μέσου μετάλλου για κάθε 1.000 τόνους καθαρού μετάλλου χαλκού); Σε ποιες χώρες -στην Κίνα ήδη παράγεται το 80% των ανεμογεννητριών με ελάχιστα μεροκάματα και κτηνώδη εκμετάλλευση- θα μπορούσε να κατασκευαστεί μία γιγάντια παραγωγή ανεμογεννητριών που να καλύψει έστω τις μισές ανάγκες του δυτικού κόσμου σε περ. 100.000 MW με την προϋπόθεση ότι οι έλικες των ανεμογεννητριών θα περιστρέφονται πλήρως 24 ώρες για 365 ημέρες τον χρόνο;
Στην πραγματικότητα, οι ανεμογεννήτριες είτε από συνθήκες νηνεμίας (άπνοιας), είτε από τη διάβρωση του θαλασσινού αλατιού, είτε από παγετούς το χειμώνα, σπάνια λειτουργούν με μέγιστη χωρητικότητα πάνω από τις μισές ημέρες του χρόνου. Εξάλλου απαιτείται συχνή και περίπλοκη χρονοβόρα συντήρηση από ειδικούς τεχνίτες. Το υπόλοιπο; Άρα εκ των πραγμάτων πρόκειται για συμπληρωματική δράση.
Για τη μεταφορά και εγκατάστασή τους απαιτούνται τεράστιες εκχερσώσεις για το άνοιγμα δρόμων και εκατομμύρια τόνων οπλισμένου σκυροδέματος που σταθεροποιούν την ανύψωση.
★★★
Σε ό,τι αφορά τα πλεονεκτήματα, οι υπέρμαχοι των ανεμογεννητριών, αποκρύπτοντας επιμελώς τους σοβαρούς κινδύνους, δηλώνουν πως δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον με επικίνδυνους ρύπους, όπως CO2, SO2 ή καρκινογόνα σωματίδια. Είναι αλήθεια. Ας δούμε όμως και τα τεράστια μειονεκτήματα που εγκυμονούν κινδύνους όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για την τοπική κοινωνία.
Η βιοποικιλότητα (χλωρίδα και πανίδα) θα δεχθεί σοβαρότατες επιπτώσεις από την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και των λοιπών υποστηρικτικών συστημάτων (θερμοηλεκτρικοί σταθμοί, ανορθωτές, μετασχηματιστές και σταθεροποιητές τάσης, σειρές συσσωρευτών, συστήματα υδροδυναμικής αποθήκευσης, συστήματα παραγωγής υδρογόνου με ηλεκτρόλυση του θαλασσινού νερού, συστήματα υδραυλικοπνευματικής αποθήκευσης με συμπίεση αζώτου ή αέρα, συστήματα αποθήκευσης, ηλιακοί φωτοβολταϊκοί σταθμοί, υποθαλάσσιες καλωδιώσεις, κλπ.). Τα «αιολικά πάρκα» θα προκαλέσουν μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις στο φυσικό περιβάλλον με πολλαπλές επιπτώσεις. Και πρώτα απ’ όλα τη διάβρωση του εδάφους με τις εκατοντάδες χιλιάδες κυβικών μέτρων εκχωματώσεων, την εξαφάνιση της τοπικής χλωρίδας (βοσκότοποι) και την ερημοποίηση. Το εδαφικό προφίλ αλλοιώνεται, το υδρογεωλογικό υπόγειο φυσικό δίκτυο ανατρέπεται, η βόσκηση αποτρέπεται, η φυσιογνωμία της περιοχής μεταβάλλεται. Σμήνη χιλιάδων μεταναστευτικών πουλιών σκοτώνονται καθημερινά μπλέκοντας μέσα στις τουρμπίνες και τις έλικες, ενώ οι υπερηχογράφοι των ανεμογεννητριών, συνδέονται με τον αποπροσανατολισμό και την απομάκρυνση των φαλαινών και των δελφινιών. Ο θόρυβος των τουρμπινών χαμηλής συχνότητας μπλοκάρει επίσης τα ραντάρ πλοίων, υποβρύχιων και αεροσκαφών. Στα ισχυρά μειονεκτήματα υπάγεται και ο συνεχής διαπεραστικός και χαμηλής έντασης θόρυβος που μετατρέπεται σε αλγεινό μαρτύριο για τα γειτονικά χωριά. Κι ακόμα γίνεται λόγος για υπόηχους που παράγονται από τη λειτουργία των ανεμογεννητριών με συχνότητα μικρότερη από εκείνη που μπορεί να ακούσει ο άνθρωπος και που όμως προκαλούν συνεχή εκνευρισμό στα ευαίσθητα αυτιά πολλών ζώων που εγκαταλείπουν τις μονιές τους. Παράλληλα, τα δίκτυα μεταφοράς εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία με τις γνωστές επιπτώσεις. Χώρια, το αισθητικό μέρος του τοπίου.
★★★
Η Ευρώπη, αποστερημένη από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), πρωτοστατεί στην υπόθεση των ΑΠΕ. Να τονίσουμε ευθύς εξαρχής πως αν δεν υπήρχε η δωρεάν επιδότηση (η ΕΕ προσφέρει 40-45%), η «πράσινη» ενέργεια δεν θα αποκτούσε ποτέ για τα μονοπώλια τις «αξιοζήλευτες επιδόσεις» και προτεραιότητες. Με βάση συγκεκριμένες Έρευνες, η παραγωγή μίας μεγαβατώρας (MW=1000 κιλοβάτ ανά ώρα στο Διεθνές Σύστημα) από άνθρακα στοιχίζει 57,70 €, από πυρηνική εργοστάσιο 43,90 € και από ανεμογεννήτρια 83,20 €. Το κόστος παραγωγής της αιολικής ενέργειας ανεβαίνει ακόμα περισσότερο αν συμπεριληφθεί και η δαπάνη των παράλληλων έργων αποθήκευσης, μεταφοράς και διείσδυσής της στο ηλεκτρικό δίκτυο.
Στη χώρα μας με το ψευδεπίγραφο σύνθημα «πράσινης ανάπτυξης» και της δήθεν μείωσης του κόστους παραγωγής προς το συμφέρον των καταναλωτών, μία χούφτα μονοπώλια, όπως η γαλλική EDF, η ιταλική ENEL, η γαλλική Τotal Eren, η ισπανική Iberdrola αλλά και μικρότερου μεγέθους γερμανικές και αυστριακές εταιρείες (Vestas, Enercon, Siemens-Gamesa, Nordex, GE Renewable Energy, κ.ά.), μαζί με τους ντόπιους εργολάβους θα μοιραστούν το «πρότζεκτ» ύψους πάνω από 1,8 δισ. €. Η μεγαλοαστική τάξη συνεπικουρούμενη από όλα τα αστικά κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΜΕΡΑ25, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ), πρωτοστατεί στην «πράσινη επανάσταση»: α) ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (με εγκατεστημένες ή αδειοδοτημένες μονάδες ισχύος άνω των 5.100 MW), β) Damco Energy-Ομιλος Κοπελούζου (περίπου 2.100 MW), γ) ΕΛΛΑΚΤΩΡ περίπου 1.000 ΜW). Μικρότερης ισχύος έργα έχουν αναλάβει οι Ρόκας, ΕΛΤΕΧ ΑΝΕΜΟΣ, ΕΝΤΕΚΑ και Mυτιληναίος, ενώ στο παιγνίδι μπαίνουν αργοπορημένοι οι πετρελαϊκοί όμιλοι, ΕΛΠΕ και Motor Oil, που βρίσκονται σε συζητήσεις για συνεργασίες και εξαγορές και έχουν πάρει άδεια από τη ΡΑΕ (Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης-ΦοΣΕ) για ισχύ 300 MW η κάθε μία. Όλοι αυτοί ενδιαφέρονται να κατασκευάσουν «αιολικά πάρκα» με πάνω από 1.700 ανεμογεννήτριες. Σημειώνουμε πως το κόστος της υποθαλάσσιας σύνδεσης Κρήτης-Πελοποννήσου είναι 400 εκατ. €, Κρήτης-Αττικής 1 δισ.€ και Κυκλάδων-Αττικής 400 εκατ. €! Αυτά τα δισεκατομμύρια καθώς και η γη, χαρίζονται στα μονοπώλια και τους ντόπιους εργολάβους!
Ο καημός για τους Δασικούς Χάρτες αποτέλεσε το πρόσχημα για την καταπάτηση και τη δωρεάν παραχώρηση γης στα μονοπώλια για την εγκατάσταση των ΑΠΕ. Και αφού με το Ν.4280/2014, τα πάντα μετατρέπονται σε δάση, έρχεται η εξαίρεση στο άρθρο 36 κεφ. Έκτο που αναφέρει: «…Η παραπάνω γενική απαγόρευση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου αυτής δεν ισχύει, εφόσον πρόκειται για εκτέλεση στρατιωτικών έργων που αφορούν άμεσα στην εθνική άμυνα της χώρας, για διανοίξεις δημόσιων οδών, για την κατασκευή και εγκατάσταση αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαϊκών προϊόντων, την κατασκευή και εγκατάσταση έργων ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.), περιλαμβανομένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών και κάθε απαραίτητου έργου για τη λειτουργία αυτών, καθώς και των δικτύων σύνδεσής τους με το Σύστημα ή το Δίκτυο του άρθρου 2 του ν. 2773/1999 (Α΄ 286), κλπ., κλπ…».
Είναι προφανής η στρατηγική της Δεξιάς να καταργήσει κάθε έννοια ιδιοκτησιακού καθεστώτος, εκμεταλλευόμενη την ανυπαρξία εγγράφων από μικροϊδιοκτήτες, μικροκαλλιεργητές και μικροκτηνοτρόφους ιδιαίτερα των νησιωτικών περιοχών. Για άγραφες ιδιοκτησίες που υφίστανται για δεκαετίες (ίσως και αιώνες), σε βοσκοτόπους, μπαΐρια, χειμαδιά, κ.ά., απαιτούνται εν μια νυκτί, επίσημα ιδιοκτησιακά έγγραφα! Οι αναρτήσεις Δασικών Χαρτών προκαλούν ανησυχία σε χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες γης, που καλούνται μέσα σε τρεις μήνες να αποδείξουν με επίσημα έγγραφα την ιδιοκτησία τους. Εάν όχι, θα αποστερηθούν ή θα κληθούν να επιστρέψουν ενισχύσεις και επιδοτήσεις που καταβλήθηκαν από την επιλεξιμότητα βοσκήσιμων εκτάσεων. Ο σκοπός αυτής της νέας κυβερνητικής πολιτικής της ΝΔ, είναι η δήμευση των αναπόδεικτων ιδιοκτησιών, η αλλαγή της χρήσης γης και η απόδοσή της -μέσω τραπεζών- στα ενεργειακά μονοπώλια στο πλαίσιο της «Πράσινης Συμφωνίας» της ΕΕ, με την πλήρη αποδοχή όλων των ευρωπαιόδουλων αστικών κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΜΕΡΑ25, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ). Γι’ αυτό και η πρεμούρα της νομοθετικής κατοχύρωσης των δασών, των δασικών εκτάσεων και της χρήσης γης, ενόψει των «επενδυτικών» σχεδίων των μονοπωλίων που προϋποθέτει και το ξεκλήρισμα της φτωχομεσαίας κτηνοτροφίας.
Το αξιοπερίεργο είναι πως, ενώ πρόκειται για θέμα τεράστιας σημασίας που ανατρέπει παραδοσιακά δικαιώματα χιλιάδων αγροτών, το ΚΚΕ κράτησε για άλλη μία φορά επαμφοτερίζουσα στάση αποφεύγοντας να πάρει πρωτοβουλίες και να ηγηθεί (ενώ έχει ισχυρά ερείσματα σε πολλά χωριά και νησιά), των κινητοποιήσεων, παραμένοντας παρατηρητής των εξελίξεων. Η ανοχή που επέδειξε έδωσε το «πάνω χέρι» σε διάφορους παράγοντες και παραγοντίσκους να καπηλευτούν το όλο θέμα των Δασικών Χαρτών, παριστάνοντας τους ηγέτες του αγροτικού ξεσηκωμού, με στόχο την ανάπτυξη πελατειακών σχέσεων με τους χειμαζόμενους αγρότες. Ευθύς εξαρχής, το ΚΚΕ απέφυγε όχι μόνο να καταγγείλει αλλά και να ζητήσει επίμονα την απόσυρση των επαίσχυντων Χαρτών, κρατώντας επιφυλάξεις και αποστάσεις ασφαλείας. Απ’ ό,τι προκύπτει στη σχετική προκήρυξη, το θέμα για το ΚΚΕ είναι η «αλλαγή της εξουσίας»!
★★★
Γνωρίζαμε έως τώρα, επίσης, ότι το φτωχότερο μισό του παγκόσμιου αγροτικού πληθυσμού ελέγχει σήμερα μόλις το 3% από το σύνολο της αξίας της γης. Αυτή η υπερβολική συγκέντρωση και ο έλεγχος της καλλιεργήσιμης γης, αντιμετωπίζεται, όχι στη βάση των αναγκών των κατοίκων του πλανήτη -γεγονός που καθόλου δεν ενδιαφέρει τα μονοπώλια αλλά στη βάση μίας μεσοπρόθεσμης «επένδυσης» που θα αποφέρει συγκεκριμένα κέρδη, σε συνδυασμό με τη χρηματιστηριακή χειραγώγηση των τιμών (τεχνητές ελλείψεις, κλπ.).
