Οι τελευταίες εξελίξεις στον Περσικό Κόλπο με φόντο τη φερόμενη επιλογή του Τραμπ, να «παγώσει», τα ξημερώματα της Παρασκευής 21 Ιούνη, την εντολή για «επιλεκτικό στρατιωτικό χτύπημα» κατά του Ιράν, αναδεικνύουν την επικινδυνότητα της κατάστασης με την όξυνση και την ορμητικότητα των ανταγωνισμών και των παζαριών σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.
Ο πόλεμος στη Συρία συνεχίζεται με επίκεντρο τις κρίσιμες εξελίξεις στο Ιντλίμπ και την προετοιμασία της «επόμενης μέρας». Οι εντάσεις στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία παρατείνονται. Το Παλαιστινιακό εξακολουθεί να εγκλωβίζεται στα μαγειρέματα των ΗΠΑ, του Ισραήλ και συμμάχων τους για λύση νομιμοποίησης της κατοχής. Ασίγαστος παραμένει και ο καταστροφικός πόλεμος στηνΥεμένη, στον οποίο εμπλέκονται από το 2015 σχεδόν όλες οι διεθνείς και περιφερειακές δυνάμεις.
Ορόσημο των εξελίξεων στον Περσικό Κόλπο, ήταν η απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν πέρσι από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα με στόχο να επιτύχουν, μέσω της τακτικής των έντονων πιέσεων και της επαναφοράς ασφυκτικών κυρώσεων, ευρύτερη διαπραγμάτευση και με άλλες δυνάμεις.
Μετά τις πρόσφατες εκρήξεις σε δεξαμενόπλοια στα στενά του Ορμούζ, τις οποίες οι ΗΠΑ έσπευσαν να αποδώσουν στο Ιράν, στην κατάρριψη αμερικανικού τηλεκατευθυνόμενου κατασκοπευτικού αεροπλάνου (drone), προχώρησε το Ιράν, κατηγορώντας τις ΗΠΑ για παραβίαση του ιρανικού εναέριου χώρου, κοντά στα Στενά του Ορμούζ. Οι Ιρανοί δήλωσαν πως πρόκειται για «ξεκάθαρο μήνυμα στην Αμερική», με την επισήμανση ότι η Τεχεράνη «δεν θέλει πόλεμο με καμία χώρα, αλλά είναι πλήρως εξοπλισμένη να αμυνθεί απέναντι σε ξένη επιθετικότητα». Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε εκ νέου τις ΗΠΑ για οικονομική τρομοκρατία και κατασκοπευτικές επιχειρήσεις σε βάρος της χώρας του.
Οι Αμερικανοί ισχυρίστηκαν ότι το αεροσκάφος πετούσε σε διεθνή εναέριο χώρο και χαρακτήρισαν την κατάρριψη «απρόκλητη επίθεση». Ο Τραμπ δήλωσε πως η κατάρριψη ήταν «πολύ μεγάλο λάθος» και πως «σύντομα» θα δουν αν θα υπάρξουν αντίποινα, αλλά ταυτόχρονα εκτίμησε ότι «θα είχε μεγάλη διαφορά» αν το αμερικανικό αεροσκάφος ήταν επανδρωμένο, καταλήγοντας: «Το Ιράν πιθανότατα έκανε ένα λάθος. Θα φανταζόμουν ότι ήταν κάποιος στρατηγός ή κάποιος που έκανε ένα λάθος καταρρίπτοντας αυτό το μη επανδρωμένο αεροσκάφος».
Μετά από αυτό η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε την εφαρμογή νέων κυρώσεων κατά του Ιράν, ενώ το «θερμόμετρο» ανεβαίνει επικίνδυνα σε όλο τον Περσικό Κόλπο.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε τις νέες κυρώσεις «σκληρό χτύπημα» και σημείωσε ότι αυτές θα αφορούν τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και «πολλούς ακόμα» ανώτατους Ιρανούς αξιωματούχους, στους οποίους μεταξύ άλλων θα απαγορευτεί η πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς κ.τ.λ. Άφησε ξανά ανοιχτό το ενδεχόμενο ανάληψης και στρατιωτικής δράσης, ενώ τις αμερικανικές διαθέσεις είχε αναδείξει και ο σύμβουλος του Τραμπ σε θέματα Εθνικής Ασφάλειας, Τζον Μπόλτον, που είπε ότι «κανένας δεν έδωσε στους Ιρανούς μία άδεια κυνηγιού στη Μέση Ανατολή», όπως και ότι η Τεχεράνη δεν πρέπει να μεταφράσει λανθασμένα «τη σύνεση και τη διακριτικότητα των ΗΠΑ ως αδυναμία», αναφερόμενος στο «πάγωμα» εντολών για επιλεγμένα στρατιωτικά χτυπήματα των ΗΠΑ κατά ιρανικών στόχων.
Την ίδια στιγμή, σε εξέλιξη βρίσκονται νέες διπλωματικές επαφές, για να διασφαλιστούν συμμαχίες στα ευρύτερα αμερικανικά σχέδια για τη Μέση Ανατολή. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, βρέθηκε στη Σαουδική Αραβία και μετά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εξηγώντας ότι «θα συζητήσουμε πώς είμαστε όλοι στρατηγικά ευθυγραμμισμένοι και πώς μπορούμε να χτίσουμε έναν διεθνή συνασπισμό, έναν συνασπισμό όχι μόνο με χώρες του Κόλπου, αλλά και στην Ασία και στην Ευρώπη, που αντιλαμβάνεται την πρόκληση να αντιμετωπιστεί το κράτος που αποτελεί τον μεγαλύτερο χορηγό της τρομοκρατίας στον κόσμο».
Το ίδιο διάστημα, οι νέες εξελίξεις στον Περσικό αναπόφευκτα προκάλεσαν έντονη ανησυχία και σε άλλες δυνάμεις. Στη Μόσχα, ο Πούτιν, προειδοποίησε κατά της πρόκλησης πολέμου στον Περσικό Κόλπο εκτιμώντας ότι θα ήταν «το λιγότερο καταστροφικός για την περιοχή». «Το Ιράν είναι σιιτική χώρα. Οι άνθρωποι είναι ικανοί να φτάσουν στα άκρα για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους και τη χώρα τους», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Στις Βρυξέλλες, η Φεντερίκα Μογκερίνι, εμφανίστηκε επίσης ανήσυχη, αν και συγκρατημένη λέγοντας πως «δεν συμφέρει κανέναν μία στρατιωτική κλιμάκωση στην περιοχή και διεθνώς». Υποστήριξε επίσης ότι για την ΕΕ «παραμένει σημαντικό να διατηρήσουμε την πλήρη συμμόρφωση του Ιράν» στη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. «Θα συνεχίσουμε τη συνεργασία αυτή με τις χώρες – μέλη της ΕΕ και την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα», κατέληξε η Μογκερίνι.
Η Σαουδική Αραβία διεμήνυσε πως «δεν επιδιώκει στρατιωτική σύγκρουση με το Ιράν» αλλά και ότι θα συνεχίσει τη συνεργασία με άλλες συμμαχικές χώρες για να σταματήσει την «επιθετική συμπεριφορά» του, ενώ κατήγγειλε τη νέα πυραυλική επίθεση των Υεμενιτών αντικαθεστωτικών Χούτι σε σταθμό αφαλάτωσης της Σαουδικής Αραβίας, προσπερνώντας το γεγονός πως η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχοί της έχουν καταστρέψει την Υεμένη με την επέμβαση που πραγματοποιούν σε βάρος της από το 2015.
