Με έντονη την οσμή σκανδάλου εξελίσσονται οι διαδικασίες για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της «εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσης» Τράπεζας Πειραιώς.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και με λίγα αναγκαία ιστορικά στοιχεία.
Οι τράπεζες στη χώρα μας, κατά βάση χρεωκοπημένες, ενισχύθηκαν από το κράτος κύρια με τουλάχιστον τρείς ανακεφαλαιοποιήσεις. Δύο στην πρώτη μνημονιακή περίοδο 2010 έως 2014, με τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ και με τσόντα το κόμμα της αλήστου μνήμης ΔΗΜΑΡ, και μία το 2015 με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στον, όπως αναφέρουν, «συμβιβασμό» που αναγκάστηκαν να υποκύψουν.
Aυτές οι ενισχύσεις – ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών φυσικά χρεώθηκαν στις πλάτες του λαού ως φορολογικά βάρη, περικοπές μισθών και συντάξεων, απολύσεις, λιτότητα, δραματική μείωση παροχών στην δημόσια υγεία και περίθαλψη, την παιδεία, περιστολή δικαιωμάτων και πόσα άλλα που γενικά ονομάζουμε μνημονιακή λαίλαπα.
Ειδικά η Τράπεζα Πειραιώς έχει πάρει από την κρατική στήριξη σχεδόν το 10% του ΑΕΠ μέχρι τώρα, δηλαδή πάνω από 16 δισ ευρώ, καθιστώντας το ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), το δημόσιο με άλλα λόγια, σαν βασικό και κύριο μέτοχό της.
Με την ανακεφαλαιοποίηση (ήδη από προχθές σταμάτησε η διαπραγμάτευση των μετοχών της στο Χρηματιστήριο και από τη Δευτέρα 19 Απριλίου θα διαπραγματεύονται οι νέες μετοχές) που δρομολογείται μέσα στο τρίμηνο που διανύουμε, ο σχεδιασμός είναι το ποσοστό του πάνω από 61% που κατέχει το δημόσιο μέσω του ΤΧΣ, να κατέλθει στο 26%.
Και μάλιστα, για να γίνει αυτό ακριβώς μέσα από σύνθετες χρηματιστηριακές διαδικασίες από το ΔΣ της τράπεζας με πρότασή του προς την ΓΣ των μετόχων (που έγινε την προηγούμενη βδομάδα), καθόρισε πως επιδιώκει την «παροχή εξουσιοδότησης προς το Διοικητικό Συμβούλιο να αυξάνει το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας με δυνατότητα περιορισμού ή κατάργησης του δικαιώματος προτίμησης των υφιστάμενων μετόχων».
Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η άρση όποιων εμποδίων θέτουν οι μικρομέτοχοι της τράπεζας που έχουν ήδη αντιδράσει στις μεθοδεύσεις, όχι βέβαια από τις αγαθές τους προθέσεις, αλλά γιατί διαβλέπουν τον κίνδυνο καθολικής απώλειας της επένδυσής τους.
Στον αντίποδα αυτών των εξελίξεων, τόσο ο διοικητής της ΤτΕ Στουρνάρας όσο και ο Σταϊκούρας στην Βουλή την Πέμπτη 1η Απριλίου προσπάθησαν να διασκεδάσουν τις αρνητικές εντυπώσεις, ισχυριζόμενοι πως η εξέλιξη αυτή θα ωφελήσει τελικά την πραγματική οικονομία. Ιδιαίτερα δε, όπως τόνισε ο Στουρνάρας, «η απόφαση περιορισμού του ποσοστού του ΤΧΣ σε μειοψηφικό ποσοστό (non-blocking minority), καθώς μόνο με αυτή τη συνθήκη εκτιμάται ότι μπορεί να επιτευχθεί η στήριξη της τράπεζας με ιδιωτικά κεφάλαια σε διατηρήσιμη βάση».
«Όπερ έδει δείξε» δηλαδή, με την μεταφορά όλο και περισσότερο στοιχείων του ενεργητικού του ελληνικού δημοσίου προς τον αδηφάγο και κρατικοδίατο τελικά ιδιωτικό τομέα, και μάλιστα στα εν πολλοίς κερδοσκοπικά funds που έχουν χώσει τις λαίμαργες μουσούδες τους βαθιά στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Βέβαια η συγκεκριμένη τράπεζα έχει μακρά πορεία σε τέτοιου είδους συναλλαγές με funds στην πλάτη των φορολογουμένων αλλά και των εργαζομένων στο δίκτυό της, όπου με τον νόμο 4601/2019 επί εποχής διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ρυθμίστηκε ο θεσμός της απόσχισης κλάδου που δίνει την δυνατότητα στις τράπεζες να μεταβιβάζουν τα κόκκινα δάνειά τους σε ξένα χέρια, απεμπολώντας δικαιώματα διαχείρισης σημαντικών στοιχείων, με δικαιολογία τον εξορθολογισμό των ισολογισμών τους και την αποσυμπίεση του τραπεζικού τομέα.
Μάλιστα, ειδικά η Πειραιώς έχει τον υψηλότερο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων σύμφωνα με όσα διατείνονται οι ιθύνοντες, ώστε να δικαιολογηθεί η βιασύνη για τέτοιου είδους διευθετήσεις.
Και όπως έχει σημειώσει ο επικεφαλής της διοίκησης της Πειραιώς Χ. Μεγάλου, το σχέδιο της τράπεζας με κωδική ονομασία Sunrise βασίζεται σε τρεις πυλώνες, όπου περιγράφονται όλες οι ενέργειες και οι στοχεύσεις που προαναφέραμε, δηλαδή για την μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs), τη μείωση του λειτουργικού κόστους (απολύσεις), την κατάργηση των δικαιωμάτων προτίμησης (εξαΰλωση των μικρομετόχων), ώστε «όταν ολοκληρωθούν, θα εξυγιάνουν οριστικά τον ισολογισμό της τράπεζας και θα αναδείξουν μια ελκυστική οικονομική προοπτική, βασισμένη στη διατηρήσιμη κερδοφόρο ανάπτυξη».
Αυτό όμως στην τρέχουσα λαϊκή ορολογία ονομάζεται ξεπούλημα.