Η ψευδώνυμη -δήθεν φιλολαϊκή- στεγαστική πολιτική του λεγόμενου Επιτελικού Κράτους του Μητσοτάκη δεν μπορεί να κρυφτεί. Εδώ και μερικά χρόνια προσπαθούν μέσω διαφόρων προγραμμάτων από διαφορετικούς φορείς, να βοηθήσουν δήθεν ιδιοκτήτες και ενοικιαστές ακινήτων ώστε να αξιοποιηθούν ακίνητα που παραμένουν ακατοίκητα. Το πρόβλημα με τα προγράμματα αυτά είναι ότι μένουν αναξιοποίητα αφού το όφελος των ιδιοκτητών είναι μικρό. Μετά το τελευταίο φιάσκο του προγράμματος “Σπίτι μου ΙΙ”, δυο ακόμα “νέα” προγράμματα τέθηκαν σε λειτουργία τις προηγούμενες μέρες.

Το ένα είναι το ξαναμαγειρεμένο περσινό “Ανακαινίζω – Νοικιάζω”. Τον περασμένο Ιούνιο η αρμόδια υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σ. Ζαχαράκη, ανακάλεσε έγκριση 25.000.000 ευρώ για την υλοποίησή του, αφού σε διάστημα δυο μηνών εγκρίθηκαν μόλις 820 από τις 1.500 αιτήσεις! Κυριότερος λόγος ήταν πως δεν περιελάμβανε καμία φορολογική ελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες, ώστε να νοικιάσουν για τρία χρόνια τουλάχιστον σπίτια που έμειναν κλειστά την τελευταία τριετία. Άλλωστε στη χώρα υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες κενές κατοικίες, ενώ ο στόχος του προγράμματος ήταν να διατεθούν προς ενοικίαση μόλις 12.500 από αυτές!

Στο φετινό πρόγραμμα ο στόχος παραμένει ο ίδιος, έτσι στην πρώτη φάση υλοποίησής του εγκρίθηκαν μόλις 1210 αιτήσεις ενώ εκταμιεύτηκαν μόλις 2,3 εκατ. ευρώ. Σε σχέση με πέρυσι υπάρχουν τέσσερις αμφίβολες βελτιώσεις. Αύξηση της επιδότησης των δαπανών επισκευής και ανακαίνισης από 40% στο 60% και μέχρι 13.500 ευρώ, προσθήκη νέων κατηγοριών υλικών και εργασιών, κατάργηση του αποκλεισμού όσων είχαν πάρει επιδότηση ενεργειακής αναβάθμισης την τελευταία πενταετία και αναδρομική εφαρμογή των ρυθμίσεων για όσους έχουν ήδη υπαχθεί στο πρόγραμμα.

Το ίδιο διάστημα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας άνοιξε την πλατφόρμα για το δεύτερο συναφές πρόγραμμα με το όνομα “Αναβαθμίζω το Σπίτι μου”. Το πρόγραμμα διαχειρίζεται η ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και υλοποιείται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenera­tionEU με προϋπολογισμό 400 εκατ. ευρώ. Από αυτά, το 75% χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ και έχει μηδενικό επιτόκιο, ενώ το 25% από ίδιους πόρους των συνεργαζόμενων τραπεζών και το επιτόκιο του ποσού αυτού επιδοτείται πλήρως από το ελληνικό Δημόσιο.

Πρόκειται για στεγαστικά δάνεια 5.000 έως 25.000 ευρώ, με σκοπό την ενεργειακή βελτίωση υφιστάμενων κατοικιών, μέσω της υλοποίησης εντελώς συγκεκριμένων παρεμβάσεων. Αυτές είναι, η κατασκευή πράσινης στέγης, τοποθέτηση ενεργειακών κουφωμάτων/ υαλοπινάκων, ηλιακού θερμοσίφωνα, συστημάτων θέρμανσης/ψύξης με αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή με σύστημα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης, εγκατάσταση συστημάτων θερμοστατικής ρύθμισης, φωτοβολταϊκών σταθμών, εξωτερικής μόνιμης σκίασης, συσσωρευτών και υπηρεσίες τεχνικού συμβούλου/μηχανικού.

Όπως καταλαβαίνει και ο πιο αδαής από τεχνικά έργα, ελάχιστες μόνο από αυτές τις παρεμβάσεις μπορούν να υλοποιηθούν με τα διατιθέμενα ποσά των δανείων. Οι ιδιοκτήτες που θα μπουν σε αυτή τη διαδικασία είναι βέβαιο πως πρέπει να βάλουν το χέρι πολύ βαθιά στην τσέπη, εάν φυσικά βρουν κάτι, οπότε είναι προδιαγεγραμμένη η αποτυχία και αυτού του προγράμματος. Ακόμα και αν ένας ιδιοκτήτης έχει τις απαραίτητες οικονομίες για να προχωρήσει σε εργασίες ανακαίνισης, μπαίνοντας και σε κάποιο πρόγραμμα, ποιος ενοικιαστής θα μπορέσει να πληρώσει το αυξημένο ενοίκιο λόγω “αναβάθμισης” του ακινήτου; Οι ενοικιαστές αντιμετωπίζουν μεγάλες αυξήσεις στα ενοίκια των ήδη διατιθέμενων κατοικιών, που δεν καλύπτονται από τους μισθούς ενός ζευγαριού, αν υποθέσουμε πως εργάζονται και οι δυο με πλήρες ωράριο. Άλλωστε τι εγγύηση θα είχε ο ενδεχόμενος ενοικιαστής, ότι μετά τα τρία χρόνια δεν θα έψαχνε πάλι για σπίτι ενδεχομένως και σε άλλη περιοχή; Με όλα τα προβλήματα που δημιουργεί μια τέτοια μετακίνηση σε οικογένειες με παιδιά που πηγαίνουν ακόμα σχολείο.