Με κυβερνητικούς πανηγυρισμούς κατατέθηκε το προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2025.
Το κλίμα της ευμάρειας και της ευδαιμονίας για το κυβερνητικό επιτελείο τροφοδότησε όσα ανακοινώθηκαν και αφορούν την επίτευξη στο 9μηνο πρωτογενούς ματωμένου πλεονάσματος μαμούθ 8,7 δισ. ευρώ έναντι 5,3 δισ. που αναφερόταν στις προβλέψεις! Στην ίδια περίοδο, στο 9μηνο του 2024, τα φορολογικά έσοδα έφτασαν τα 49 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 2,6 δισ. Προφανώς αυτή η «επιτυχία» προήλθε από την υπερφορολόγηση και τους δυσβάσταχτους φόρους που εξαϋλώνουν τα λαϊκά εισοδήματα, αν συμπεριληφθούν η ουσιαστική καθήλωση μισθών και συντάξεων μαζί με την αβάστακτη ακρίβεια σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε εδώ πως την περίοδο των μνημονίων καταγράφηκε ιστορικό ρεκόρ το 2012 με την επιβολή σκληρών μέτρων που υποχρέωσαν τους φορολογουμένους να πληρώσουν ακόμα περισσότερα, παρά την μείωση εισοδημάτων. Το 2012 αποτελούσε μέχρι τώρα τη χρονιά με τις μεγαλύτερες εισπράξεις ύψους 13,2 δισ. ευρώ, ένα ρεκόρ που έμελλε να κρατήσει μια 12ετία, μέχρι και φέτος.
Ωστόσο η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2025-2028 την προηγούμενη βδομάδα έθεσε το γενικό πλαίσιο εντός του οποίου θα έπρεπε να κινηθεί το Προσχέδιο προϋπολογισμού, δηλαδή αποτελεί την «τροχιοδεικτική βολή» όσον αφορά το πώς θα κινηθούν η κατανομή εσόδων και δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού.
Τρία είναι τα βασικά μηνύματα που βγαίνουν από το Προσχέδιο αυτό:
– Η φορομπηχτική πολιτική θα συνεχιστεί αμείωτα και θα σημειώσει αύξηση και νέο άλμα.
– Οι δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα παραμένουν καθηλωμένες και σε ορισμένες περιπτώσεις θα μειωθούν, παρά το ότι οι υπόλοιπες δαπάνες θα αυξηθούν λόγω μεγάλης αύξησης των δαπανών του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων.
– Και αυτά ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης υποπολλαπλασιάζονται και το ΑΕΠ θα παρουσιάσει μία «λογιστική» αύξηση σε σχέση με τους προαναφερόμενους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας.
Με πολλά «ταρατατζούμ» ο Χατζηδάκης ανακοίνωσε παρουσιάζοντας το προσχέδιο πως θα υπάρξουν την επόμενη χρονιά «12 αυξήσεις αποδοχών και 12 μειώσεις φόρων» που ορισμένες από αυτές θα σχολιάσουμε παρακάτω για να καταδείξουμε τα κυβερνητικά ψεύδη.
Αλλά ας δούμε τα πρώτα κύρια σημεία του προσχεδίου από την άποψη των προβλέψεων:
Το προσχέδιο εκτιμά πως τα καθαρά έσοδα του 2025 θα είναι αυξημένα κατά περισσότερα από 6 δισ. ευρώ σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού του 2024. Δηλαδή προβλέπεται ότι θα αυξηθούν το 2025 κατά 3,8 δισ. ευρώ σε σχέση με τις τωρινές εκτιμήσεις, ενώ σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, η αύξηση θα είναι στα 6,2 δισ. ευρώ!
Τα έσοδα από φορολογία σε σχέση με τις περυσινές εκτιμήσεις προβλέπεται να είναι αντίστοιχα 2,5 και 5,8 δισ. ευρώ, ενώ πολύ πιθανό είναι να υπάρξει υπέρβαση εκτιμήσεων.
Στα φορολογικά έσοδα αναλυτικότερα:
– Για τον ΦΠΑ παρατηρείται στις προβλέψεις αύξηση 1,35 δισ. ευρώ, ενώ η αύξηση στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης (ΕΦΚ) είναι οριακή.
– Για τον φόρο εισοδήματος προβλέπεται μεγάλη αύξηση, περισσότερο των φυσικών προσώπων λόγω και της τεκμαρτής φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων αλλά σε αξιόλογο ύψος και των νομικών προσώπων (εταιρειών).
Σε ό,τι αφορά τις δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα πάντως συνεχίζεται η καθήλωση και οι περικοπές:
– Για παροχές σε εργαζόμενους προβλέπεται μείωση κατά 300 εκατ. ευρώ.
– Οι κοινωνικές παροχές θα αυξηθούν κατά 36 εκατ. ευρώ.
– Μείωση κατά 455 εκατ. σε αγορές αγαθών και υπηρεσιών (υγειονομικό υλικό, αεροπυρόσβεση, αντιιικές θεραπείες κλπ).
– Μείωση κατά 15 εκατ. ευρώ επιδοτήσεων.
– Αντίθετα για αγορές πάγιων περιουσιακών στοιχείων προβλέπεται αύξηση σε ύψος 728 εκατ. ευρώ, λόγω δαπανών που αφορούν κατά μεγάλο ποσοστό παραλαβή οπλικών συστημάτων.
Σε ό,τι αφορά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για τις 12 αυξήσεις αποδοχών και τις 12 μειώσεις φόρων, εύκολα διαπιστώνει κανείς πως εκτός από ορισμένα μεγέθη που ορίζονται συγκεκριμένα είτε ποσοστιαία, σε πολλά στοιχεία οι εξαγγελίες είναι γενικόλογες. Αυτό που προσδιορίζεται είναι το κόστος τους για τον προϋπολογισμό, και ας πάρουμε υπόψη μας πως συνιστούν μόνο εξαγγελίες. Ενώ κάποιες από αυτές έχουν υλοποιηθεί ήδη από το 2024, όπως για παράδειγμα η «μείωση ΕΝΦΙΑ 20% για κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές», που να σημειωθεί πως το κόστος ασφάλισης ξεπερνά συνήθως το ποσό της έκπτωσης.
Αντίθετα η αδυσώπητη πραγματικότητα λέει πως η «γενναία» αύξηση των συντάξεων σε 2 – 2,5% με βάση την μέση σύνταξη των 817 ευρώ αντιστοιχεί στο ποσό των …17 – 20 ευρώ τον μήνα ή 0,56 – 0,66 ευρώ τη μέρα…
Με βάση το γεγονός πως παραμένει αμετάβλητο το αφορολόγητο των 9.200 ευρώ, είναι πιθανό να υπάρξει και φορολόγηση αυτών των πενιχρών συντάξεων οπότε η «γενναία» αυτή αύξηση εξαϋλώνεται.
Μόνο οι ανατιμήσεις δεκάδων φαρμάκων, που σε ορισμένα σκευάσματα φτάνουν το 448%, θα επιβαρύνουν με ένα επιπλέον ποσό 30 εκατ. ευρώ τους ασφαλισμένους που ένα μεγάλο μέρος τους είναι συνταξιούχοι.
Αν δε μιλήσουμε για τους μισθωτούς των 830 ευρώ μικτά, που από 1/4 του 2025, προβλέπεται να γίνουν 870 ή 880 μικτά πάντα, και τους περίπου 600.000 που είναι σε καθεστώς μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, που εκτός από τον φόρο που θα πληρώσουν οι πρώτοι με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια σε όλα σχεδόν τα αγαθά, θα εξανεμιστούν οι όποιες αυξήσεις για τους πρώτους ενώ οι «μισοαπασχολούμενοι» θα συνεχίσουν να διαβιούν σε συνθήκες ανέχειας, φτώχειας, σε συνθήκες «μισής ζωής».
Αξίζει να αναφέρουμε πως ο μέσος μισθός συνεχίζει να είναι μικρότερος από το 2011 κατά 14,8%, ενώ το 2027 θα βρίσκεται -μετά από 15 και πλέον χρόνια- λίγο πάνω από τον μισθό του 2011, με μειωμένη βέβαια αγοραστική δύναμη λόγω του πληθωρισμού και της ακρίβειας.
Για την τελευταία 4ετία υπολογίζεται πως από το 2020 έως το 2023 ο μέσος μισθός ενισχύθηκε κατά περίπου 11% ενώ στο ίδιο διάστημα ο φόρος εισοδήματος εκτινάχθηκε κατά 41%.
Εκρηκτικό το μείγμα αυτό και δεν τροποποιείται ούτε μεταβάλλεται από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης και τις προβλέψεις του προσχεδίου προϋπολογισμού, πάντα κάτω από την επιτήρηση και την έγκριση των επικυρίαρχων λόγω και του Μεσοπρόθεσμου, προς δόξαν του «τέλους των μνημονίων» και της δημοσιονομικής «επιτήρησης».
