Στο προηγούμενο φύλλο της εφημερίδας κάναμε λόγο για μια σειρά από εργοδοτικές αυθαιρεσίες. Αρχής γενομένης από την πολυδιαφημισμένη από την κυβέρνηση επαναφορά των τριετιών. Γιατί, παρόλα τα παχιά λόγια αλλά και την ψήφιση του Ν. 5053/2023, οι τριετίες δεν έχουν επανέλθει για χιλιάδες εργαζόμενους, ενώ παράλληλα έχει στηθεί οργανωμένα και συντονισμένα από τις επιχειρήσεις, και με την ανοχή της κυβέρνησης, μια σειρά από πρακτικές εργασιακής εκμετάλλευσης και εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
Σωματεία του ιδιωτικού τομέα έχουν καταγγελίες μελών τους για απολύσεις εργαζομένων με προϋπηρεσία πριν το 2012, χάνοντας έτσι τις τριετίες τους. Αλλά και τη μη καταβολή των τριετιών με διάφορα τεχνάσματα. Κυριότερο είναι εργαζόμενοι με προϋπηρεσία χρόνων να υποχρεώνονται σε υπογραφή νέων ατομικών συμβάσεων, με αποτέλεσμα να μηδενίζονται οι χρόνοι υπηρεσίας τους και να παραγράφεται έτσι η υποχρέωση του εργοδότη για τις νόμιμες αυξήσεις. Όπως και οι τροποποιήσεις ατομικών συμβάσεων με την προσθήκη όρων υποχρέωσης των εργαζομένων να μετακινούνται για δουλειά σε διαθέσιμες θέσεις εργασίας ανά τη χώρα, προσθέτοντας στον μακρύ κατάλογο έναν ακόμα εκβιαστικό τρόπο απόλυσης.
Νέο πεδίο αυθαιρεσιών έχει γίνει και η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας. Μιας και χιλιάδες εργαζόμενοι υφίστανται, όσον αφορά το ωράριο τους, μια ανεξέλεγκτη και εκτεταμένη εργοδοτική ασυδοσία. Εργαζόμενοι εξαναγκάζονται από τους εργοδότες να χτυπούν κάρτα πολύ μετά την άφιξή τους στον χώρο εργασίας ή να τη χτυπούν ώρες πριν εγκαταλείψουν το πόστο τους, ώστε να μην καταγράφεται το πραγματικό τους ωράριο. Έτσι, είναι εύκολο να μετατραπεί η δηλωμένη ημιαπασχόληση σε 8ωρη ή 12ωρη απασχόληση. Ενώ είναι δεκάδες οι παραβιάσεις ωραρίου από εταιρείες 24ωρης φύλαξης ή εταιρείες καθαριότητας. Αλλά και από εταιρείες που ζητούν σε οδηγούς να μην χτυπάνε καθόλου κάρτα, εφόσον βρίσκονται εκτός καταστήματος, αλλά και προϊστάμενοι που αναλαμβάνουν οι ίδιοι την «υποχρέωση» χτυπήματος της κάρτας.
Η εργοδοτική αυθαιρεσία θα μπορούσε, ως ένα βαθμό, να περιοριστεί αν ένα στοιχειωδώς στελεχωμένο ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας) απαιτούσε όλα τα απαραίτητα στοιχεία και εκτελούσε εκτεταμένους ελέγχους. Έχει διαπιστωθεί ότι αποτελεί σύνηθες φαινόμενο εταιρείες, κατά τη διάρκεια των ελέγχων, να αρνούνται να δώσουν στοιχεία.
Το 2023 διενεργήθηκαν μόνο 73.579 έλεγχοι και διαπιστώθηκαν 16.000 παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Από αυτές το 50% αφορούν παραβιάσεις του χρόνου και του ωραρίου εργασίας. Σημαντικός αριθμός, περίπου 470 εξ αυτών, αφορούσε την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Ενώ για το 2024 σε πάνω από 14.000 έλεγχους που έχουν γίνει έχουν διαπιστωθεί αυθαιρεσίες.
Σε αυτό το κλίμα η υποστελέχωση του ΣΕΠΕ είναι το κερασάκι στην τούρτα της εργοδοτικής ασυδοσίας. Οι περιορισμένοι έλεγχοι προβλέπεται να γίνουν ακόμα λιγότεροι μιας και σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Διοίκησης της Επιθεώρησης Εργασίας και επίκουρο καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης, «σε μια πενταετία θα συνταξιοδοτηθεί το 40% του προσωπικού». Προσωπικό που προβλέπεται να καλυφθεί μέσω κινητικότητας, και δεν έχει την κατάλληλη εμπειρία να διεξάγει ελέγχους, αλλά και την πρόσληψη μόλις 75 επιθεωρητών, μέσω ΑΣΕΠ.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν κυβερνητική επιλογή. Οι αντεργατικοί ν. Χατζηδάκη, που περιλαμβάνουν και το ΣΕΠΕ, ο ν. Γεωργιάδη, που περιλαμβάνει τη δήλωση ωραρίου και την ψηφιακή κάρτα, αλλά κυρίως η ανεξέλεγκτη ασυδοσία των εργοδοτών έχουν επιφέρει βαριές συνέπειες στους εργαζόμενους.
Σε αυτές τις συνέπειες θα πρέπει να προστεθούν και οι αυξανόμενες απώλειες θέσεων εργασίας. Έτσι αθροιστικά για την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2024, οι προσλήψεις ανήλθαν στις 391.463 θέσεις και οι αποχωρήσεις έφτασαν τις 398.917, εκ των οποίων οι 239.842 ήταν αποτέλεσμα καταγγελιών συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεων συμβάσεων ορισμένου χρόνου και οι 159.075 οικειοθελείς αποχωρήσεις. Διαμορφώνοντας το ισοζύγιο χαμένων θέσεων εργασίας για το πρώτο δίμηνο του 2024 στις 7.454. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), οι δικαιούχοι επιδόματος ανεργίας που πληρώθηκαν εντός του προηγούμενου μήνα, ανήλθαν σε 251.297 άτομα, από τα οποία οι 136.460 (ποσοστό 54,3%) είναι κοινοί άνεργοι και λοιπές κατηγορίες επιδοτούμενων ανέργων και οι 114.837 (ποσοστό 45,7%) είναι εποχικοί τουριστικών επαγγελμάτων. Ο αριθμός τους εμφάνισε αύξηση κατά 12.101 άτομα (5,1%) σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και αύξηση κατά 39.309 άτομα (18,5%) σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2024.
Οι εργοδοτικές αυθαιρεσίες πάνε χέρι χέρι με τις κυβερνητικές διακηρύξεις για υποτιθέμενες αυξήσεις μισθών και για καλύτερες συνθήκες εργασίας. Και ό,τι και να ισχυρίζεται η κυβέρνηση, η πραγματικότητα είναι πως οι νόμοι που έχει ψηφήσει και η απαξίωση των ελεγκτικών μηχανισμών, έχουν ως αποτέλεσμα την εξυπηρέτηση των εργοδοτών για φτηνή και ανακυκλώσιμη εργασία, με τους εργαζόμενους απροστάτευτους και τους εργοδότες πλήρως εξασφαλισμένους και προστατευμένους.
