1.Προς ένα νέο ξεπούλημα του πλούτου της χώρας
Το πρόγραμμα της «Πράσινης Ανάπτυξης», από το οποίο η αστική τάξη της χώρας και τα κόμματά της (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ κ.ά.) περιμένουν την προσέλκυση ξένου κεφαλαίου και κατά συνέπεια την «αναθέρμανση» της οικονομίας, αποτελεί χωρίς αμφιβολία ένα νέο πεδίο κερδοσκοπίας για το ντόπιο και ξένο μονοπωλιακό κεφάλαιο, με ζημιογόνα αποτελέσματα για τη χώρα και το λαό. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι τις «πράσινες» κυβερνητικές επιλογές τις θεωρούν σαν όχημα για την έξοδο από την ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας και την αντιμετώπιση της κρίσης στην αγορά εργασίας οι Βρυξέλλες, οι ΗΠΑ, οι διεθνείς οργανισμοί, αλλά και τα ξεπουλημένα κορυφαία εργατικά συνδικάτα. Αποτελεί λοιπόν παγκόσμια επιλογή, με επιχείρημα την αναστολή της περιβαλλοντικής καταστροφής. Είναι όμως έτσι;
Ειδικά για τη χώρα μας, πέρα από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες, είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του προέδρου της ΓΣΕΕ, ο οποίος τόνιζε: «Οι πραγματοποιούμενες επενδύσεις στην πράσινη οικονομία και επιχειρηματικότητα εκτός από το ότι συμβάλλουν στη διεύρυνση του μακρο-οικονομικού κύκλου, συμβάλλουν και στην αύξηση της απασχόλησης, των εισοδημάτων, του παραγόμενου προϊόντος και της δαπάνης». Εξάλλου η πασίγνωστη Greenpeace, σύμφωνα με Έκθεσή της του 2008, επεσήμαινε ότι: «Η πράσινη ανάπτυξη αναμένεται να αποφέρει 256.000 ως 403.500 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα ως το 2020». Απ’ όλες αυτές τις κούφιες υποσχέσεις και μέχρι το 2020 καμία πρόσληψη δεν έγινε.
Είναι λοιπόν προφανές ότι για μία ακόμα φορά, όταν προκύπτει «επενδυτικό» ενδιαφέρον, η θάλασσα, ο αέρας, η γη, τα νερά, το υπέδαφος, ο ήλιος ξεπουλιούνται στους ξένους «επενδυτές» και τους ντόπιους «αντιπροσώπους» τους, για ληστρική, όπως πάντα, εκμετάλλευση. Η διαφαινόμενη προοπτική του όλου εγχειρήματος δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα λαϊκά συμφέροντα. Αντίθετα, τα εργατολαϊκά στρώματα θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν -μέσω της άμεσης και έμμεσης φορολογίας, των προαπαιτούμενων, των «μεταρρυθμίσεων» και μέτρων που επιβάλλει το νέο «Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας»- τις νέες τυχοδιωκτικές επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη, χωρίς κανένα απολύτως όφελος, αφού οι «πράσινες τεχνολογίες» είναι κατά βάση επιχειρήσεις εντάσεως κεφαλαίου -με πολύ υψηλή οργανική σύνθεση- με ασήμαντη σχετικά απασχόληση εργατικού δυναμικού, ακόμα και στο στάδιο της κατασκευής τους, παρά τις αντίθετες «μελέτες» από τους «ειδικούς», όπως θα δούμε παρακάτω. Οι τεχνικοί αυτών των έργων είναι συνήθως ξένοι, υπάλληλοι των κατασκευαστικών εταιρειών. Ωστόσο, η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται η όλη επιχειρηματολογία σύσσωμων των αστικών κομμάτων είναι πλασματική, ανεξάρτητα από τις πολιτικές και κοινωνικές ερμηνείες που είναι σε γενικές γραμμές οι ίδιες για όλες τις πολιτικές δυνάμεις που εκφράζουν τις πλουτοκρατικές ολιγαρχίες, όπου Γης. Πραγματικός, ωστόσο, είναι ο πακτωλός κοινοτικών χρημάτων (κάπου 70 δισ. €) που θα ρεύσει προς τη χώρα μας και συγκεκριμένα προς το ντόπιο και ξένο «επενδυτικό» κεφάλαιο, μέσω του «Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» και του ΕΣΠΑ.
Όλο το θέμα της «πράσινης ανάπτυξης» έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, ιδιαίτερα στη «νέα εποχή όλων των Ελλήνων» που ευαγγελίζεται η αυτοδύναμη κυβέρνηση Μητσοτάκη, μπολιάζοντας (μέσω των ΜΜΕ) στη συνείδηση των λαϊκών στρωμάτων την επερχόμενη «πράσινη» ευωχία.
Είναι λοιπόν σκόπιμο να εξετασθεί το ζήτημα από την πλευρά των κομμουνιστικών δυνάμεων και να δοθούν πειστικές απαντήσεις για τις επερχόμενες εφαρμοστέες πολιτικές.
2. Οι αιτίες της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης
Είναι γεγονός ότι η ρύπανση, με ευθύνη του παγκόσμιου μονοπωλιακού κεφαλαίου, έχει δημιουργήσει μία τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή, στην ατμόσφαιρα, στους Ωκεανούς, στα ποτάμια, στο υπέδαφος, η οποία εκδηλώνεται με σοβαρές μεταβολές του κλίματος του Πλανήτη. Αυτήν ακριβώς την καταστροφή και τις κλιματικές αλλαγές -που το ίδιο το ιμπεριαλιστικό σύστημα δημιούργησε- προσπαθεί τώρα να εκμεταλλευτεί κερδοσκοπικά, παρουσιάζοντας στην εμβρόντητη κοινή γνώμη μία δήθεν περιβαλλοντική λύση που θα προκύψει από την εφαρμογή της «πράσινης ανάπτυξης» ή «πράσινης επανάστασης», όπως αρέσκονται να τη λένε κάποιοι αστοί διανοούμενοι.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το θέμα έχει μελετηθεί απ’ όλες τις πλευρές: πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά κλπ. Ήδη οι διάφοροι «Πράσινοι», είτε από πολιτικό καιροσκοπισμό είτε από πολιτική αφέλεια, κερδίζουν παντού έδαφος και συμπάθειες, αποτελώντας επί της ουσίας την «εναλλακτική» απάντηση του ιμπεριαλισμού στο πεδίο της οικολογίας, δρώντας καταπραϋντικά στην ασυδοσία των μονοπωλίων, απορροφώντας τους κοινωνικούς κραδασμούς, διαχέοντας τις ειδικές ευθύνες προς το σύνολο της κοινωνίας, παίζοντας ένα συνειδητό ή ασυνείδητο προβοκατόρικο ρόλο υπέρ των συμφερόντων της παγκόσμιας ολιγαρχίας, από την οποία χρηματοδοτούνται συστηματικά μέσω του -κατά τη γνώμη τους- υπερταξικού κράτους και των ΜΚΟ. Δυστυχώς οι εφετζίδικες ενέργειες και οι πολύχρωμες δράσεις δεν αφήνουν αδιάφορα αρκετά στρώματα πληθυσμών, ακόμα και λαϊκά κινήματα και συνδικαλιστικές οργανώσεις, παρασύροντας στην αυθόρμητη και τυχοδιωκτική τους δυναμική τμήματα του λαού.
3. Ο πυρήνας των «πράσινων» επιλογών
Ήδη από την εποχή Ομπάμα, οι φαραωνικές «πράσινες» επιδοτήσεις προς τα πανίσχυρα αμερικανικά μονοπώλια του είδους, περιλαμβανομένων και των «πράσινων φαρμακοβιομηχανιών» είχαν ξεκινήσει, ενώ διαφαινόταν ο «πόλεμος» μεταξύ της αμερικανικής και γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας για την ηλεκτροκίνηση. Από την πλευρά της, η ΕΕ πιέζει στην κατεύθυνση των «πράσινων τεχνολογιών» και της «πράσινης επιχειρηματικότητας» με επιδοτήσεις που φθάνουν το 70% των έργων, στην οποία θα πρέπει να στραφούν οι Ευρωπαίοι επιχειρηματίες. Φυσικά ο παρονομαστής είναι ο ίδιος, δηλαδή ο νέος κίνδυνος περιβαλλοντικής καταστροφής τον οποίον δήθεν επιχειρούν να ξορκίσουν τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα, μέσω της «πράσινης ανάπτυξης». Σημειώνουμε πως τα κέρδη από τη στροφή στις «πράσινες» επενδύσεις είναι κολοσσιαία. Κέρδη που προφανώς θα προκύψουν σε βάρος του αμερικανικού ή των ευρωπαϊκών λαών, οι οποίοι πέρα από τις οικολογικές ανοησίες για τις οποίες κόπτονται Ευρωπαίοι, Αμερικάνοι, Κινέζοι κλπ, δοκιμάζονται σκληρά από την οικονομική κρίση, τη μείωση του μισθού εργασίας, τις μαζικές απολύσεις, την ακρίβεια, την ανεργία, τη φτώχεια, την εξαθλίωση.
Τα «think tanks» της νέας υποσχόμενης «πράσινης Ανάπτυξης» αποφαίνονται: «Η υλική βάση μιας τέτοιας εξέλιξης προκύπτει με επιταχυνόμενο ρυθμό, μέσω νέων προϊόντων που επιτρέπουν παραγωγή φιλικότερη προς το περιβάλλον. Παραδείγματα αποτελούν οι καθαρότερες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας, βιομηχανικών και αγροτικών προϊόντων, οι διάφορες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες, η ανακύκλωση στερεών, υγρών και αέριων αποβλήτων, η εξοικονόμηση ενέργειας, νερού και άλλων φυσικών πόρων, η υποκατάσταση επικίνδυνων ή τοξικών προϊόντων, η υποκατάσταση μη αναγκαίων μεταφορών μέσω πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. Τεχνολογίες αιχμής, όπως η βιοτεχνολογία ή τα νέα υλικά, μπορούν με κατάλληλη πολιτική να εξυπηρετήσουν το τρίπτυχο αειφορία-ανταγωνιστικότητα- απασχόληση». (O’ Riordan, T. Environmental Science for Environmental Management- 2000).
Τα παραπάνω συμπεράσματα εξωραΐζουν με τον πιο χυδαίο τρόπο τον καπιταλισμό σπέρνοντας ταυτόχρονα αυταπάτες για τη δυνατότητα δήθεν καλυτέρευσής του με διάφορες μεταρρυθμίσεις, μέσα στις οποίες εντάσσονται και οι «πράσινες τεχνολογίες». Κι όλ’ αυτά παρακάμπτοντας το γεγονός πως για να στηθούν και λειτουργήσουν οι «πράσινες βιομηχανίες» χρειάζονται τεράστιες ποσότητες ορυκτών καυσίμων (λιγνίτης, πετρέλαιο, φυσικό αέριο). Παράλληλα προσπαθούν να αποτραβήξουν τις εργαζόμενες μάζες από την ταξική πάλη ενάντια στο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, δίνοντάς του ένα νέο όραμα.
4. Η απάντηση από τη σκοπιά των κομμουνιστικών δυνάμεων
Και επειδή οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν και τον πυρήνα για τη δήθεν υπέρβαση της τωρινής παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, είναι σκόπιμο να ρίξουμε μία ματιά στην Πολιτική Οικονομία της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ, έκδ. 1951, που ξεσκεπάζει και κονιορτοποιεί τα μυθεύματα των αστών θεωρητικών: «Η κρίση αποτελεί την αφετηρία για νέες μεγάλες επενδύσεις κεφαλαίου. Προσπαθώντας να ξανακάνουν επικερδείς τις επιχειρήσεις τους σε συνθήκες πολύ μειωμένων τιμών, οι κεφαλαιοκράτες είναι υποχρεωμένοι, παράλληλα με το δυνάμωμα της εκμετάλλευσης των εργατών, να εισάγουν νέες μηχανές και εργαλειομηχανές, νέες μέθοδες παραγωγής, νέες τεχνολογίες. Γίνεται μαζική ανανέωση του πάγιου κεφαλαίου. Στους αποφασιστικούς κλάδους της μεγάλης βιομηχανίας η διάρκεια της ζωής των βασικών μέσων παραγωγής, αν παρθεί υπόψη όχι μόνο η φυσική, αλλά και η ηθική φθορά, φθάνει κατά μέσο όρο γύρω στα δέκα χρόνια. Το γεγονός αυτό αποτελεί την υλική βάση της περιοδικότητας των κρίσεων, που επαναλαμβάνονται τακτικά στη διάρκεια της ιστορίας του καπιταλισμού». Ένα διαχρονικό συμπέρασμα που ισχύει ακόμα και τούτη τη στιγμή.
5. Με στόχο την ενίσχυση του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη, πάνω στη βάση της «οικολογικής αφύπνισης» και μην έχοντας να επιδείξει άλλη πολιτική από αυτή που εφάρμοσε, επιχειρεί να κινηθεί σήμερα, δείχνοντας το δήθεν οικολογικό της προσωπείο, μέσω της «πράσινης και ψηφιακής ανάπτυξης».
Έτσι με πρόσχημα τις κλιματικές αλλαγές και την εισαγόμενη -αστικής αντίληψης- περιβαλλοντική ευαισθησία, ο πρωθυπουργός εισηγείται, αντιγράφοντας φυσικά άλλους, «τη στήριξη της πράσινης επιχειρηματικότητας η οποία αφορά επενδύσεις σε τομείς από τις κατασκευές μέχρι τις μεταφορές, τον τουρισμό, τα γεωργικά μας προϊόντα, την καθαρή ενέργεια, τις νέες τεχνολογίες, τον πολιτισμό». Παράλληλα δεσμεύεται να προχωρήσει σε εκτεταμένες φοροελαφρύνσεις, αθρόες επιδοτήσεις και μεγάλο αριθμό θεσμικών μέτρων και κινήτρων προς το μεγάλο επενδυτικό κεφάλαιο που θα διευκολύνει τους επιχειρηματίες να δώσουν διέξοδο στα κεφάλαια που έχουν συσσωρεύσει όλο το προηγούμενο διάστημα, εκμεταλλευόμενοι τόσο τους εργαζόμενους, όσο και τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον.
Περιττό να σημειώσουμε ότι πίσω από τις δήθεν περιβαλλοντικές ευαισθησίες, όπως θα δούμε παρακάτω, ένας και μόνο Θεός πρυτανεύει: Το κέρδος.
6. Η επέκταση των «πράσινων» τεχνολογιών και του «μαύρου» κέρδους
Όμως η «Πράσινη Ανάπτυξη» που ευαγγελίζονται τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά μονοπώλια δεν σταματά εδώ! Πέρα από την ίδρυση του «Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» για επενδύσεις στην πράσινη ανάπτυξη, υπάρχουν ακόμα ν/σχ για την ενίσχυση της έρευνας για «πράσινα» φαρμακευτικά σκευάσματα, για τη διάθεση εδαφών για «πράσινες» εφαρμογές (φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες κλπ), για την ενίσχυση αγοράς ηλεκτρικών αυτοκίνητων, για επενδύσεις στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας και τέλος την «πράσινη» αγροτική ανάπτυξη με βασικό υπόβαθρο τη γενίκευση της βιοτεχνολογικής επεξεργασίας σπόρων σποράς και καλλιεργειών.
Θα πρέπει να τονίσουμε εμφαντικά ότι η «Πράσινη Ανάπτυξη» αποτελεί ένα νέο -εξίσου καταστροφικό- οικονομικό προϊόν κερδοφορίας για το Δυτικό μονοπωλιακό κεφάλαιο που ακολουθεί τα χνάρια της «Νέας Οικονομίας» (οι γνωστές Λεωφόροι της Πληροφορικής που οδήγησαν στην αποκαθήλωση της διαβόητης Σίλικον Βάλεϊ), της «Αντιπυραυλικής Ασπίδας» (η Αντιπυραυλική Ομπρέλα, που τελικά αποσύρθηκε μετ’ επαίνων μετά τις σθεναρές πιέσεις ΕΕ – Ρωσίας), τα «Τοξικά Ομόλογα» (τα περίφημα Στεγαστικά Δάνεια των φτωχών» που οδήγησαν στη σημερινή μεγαλύτερη μεταπολεμική οικονομική κρίση). Κι αυτό το νέο οικονομικό προϊόν (τεχνολογία, υλικοτεχνική υποδομή, κεφάλαια), το επενδυμένο με το ανάλογο, δήθεν, ανθρωποκεντρικό οικολογικό προφίλ, προσπαθούν να το πλασάρουν οι Αμερικανοί στις κυβερνήσεις που κατά κάποιο τρόπο ελέγχουν, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση της Ελλάδας.
7. Ένας επικίνδυνος τυχοδιωκτισμός
Η αποδοχή του σχεδίου και η επεξεργασία του προγράμματος της «Πράσινης Ανάπτυξης» από το σύνολο των κυβερνώντων αστικών κομμάτων βάζει τη χώρα σε μία νέα περιπέτεια, δυστυχώς με προβλέψιμα αποτελέσματα. Πρόκειται για μία επικίνδυνη για τη χώρα και το λαό -και όχι μόνο- διείσδυση των «πράσινων» μονοπωλίων που θα έχει σαν αποτέλεσμα, μέσα σε λίγα χρόνια, από τη μία πλευρά τον πλουτισμό του ντόπιου και ξένου μονοπωλιακού κεφαλαίου και από την άλλη την καταστροφή έμψυχων παραγωγικών δυνάμεων και πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας και βεβαίως το ξεζούμισμα των λαϊκών εισοδημάτων προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τα σχετικά προγράμματα.
Τέλος, θα πρέπει να πούμε ότι η «Πράσινη Ανάπτυξη» σαν όπλο για την καταπολέμηση της φτώχειας στον Πλανήτη καταρρίπτεται σε όλα τα επίπεδα, και κυρίως στο κοινωνικό, αφού η ιδιοποίηση του κέρδους παραμένει ατομική υπόθεση.
Και στο όνομα του κέρδους ο καπιταλισμός δεν ορρωδεί σε τίποτα. Ας μη σπεύδει λοιπόν ο νεόκοπος πρωθυπουργός να κάνει τον όψιμο οικολόγο. Καμία «Πράσινη Ανάπτυξη» δεν μπορεί να επιτευχθεί προς όφελος του λαού μέσα σε ένα σύστημα βάρβαρο, εκμεταλλευτικό και αντιδραστικό.